آفت دهان و راهکارهای درمان آن

آفت دهان چیست؟

آفت های دهان Canker sores، زخم های کوچک و دردناکی داخل دهان هستند. آنها ممکن است روی زبان، و روی مخاط داخلی گونه ها، لب ها، و حلق بروز پیدا کنند. آنها معمولاً به رنگ های خاکستری، سفید، زرد، و با حاشیه قرمز ظاهر می شوند.

آفت های دهان از جمله شایع ترین نوع ضایعات دهانی هستند، که حدوداً 20% از افراد را تحت تأثیر قرار می دهند. اغلب، زنان بیشتر از مردان دچار این ضایعات می شوند. استعداد بروز آفت های دهان ممکن است وراثتی باشد، و این شرایط می تواند بین اعضای یک خانواده مشترک باشد.

انواع آفت های دهان و علائم ظاهری آنها

آفت های دهان شبیه تبخال ها نیستند، که عفونتی هستند که در نتیجه ویروس هرپس بوجود می آید و مسری هستند. آفت های دهان مسری نیستند، و به انواع مختلفی دسته بندی می شوند:

1. آفت های کوچک که قطر آنها می تواند حدوداً 3 تا 10 میلی متر باشد و شایع ترین نوع آفت های دهان هستند. ضایعات 10 تا 14 روز دوام دارند و بدون به جا ماندن اسکار (جای زخم) بهبود می یابند.
2. آفت های بزرگ که اندازه بزرگ تری دارند و عمق آنها از آفت های کوچک بیشتر است، حاشیه های ناموزون و غیر عادی دارند، و قطر آنها بزرگ تر از 10 میلی متر است. ممکن است بهبود آفت های دهانی بزرگ چند هفته تا چند ماه طول بکشد و می تواند پس از بهبود از خود اسکار به جا بگذارد.
3. آفت های هرپتی فرم که مشخصه ویژه آنها یک دسته بزرگ از چندین آفت است. آنها آفت های کوچکی (2 تا 3 میلی متری) هستند اما ممکن است به طور همزمان تا 100 آفت در کنار یکدیگر وجود داشته باشند. آنها می توانند بدون به جا ماندن اسکار بهبود پیدا کنند.

آفت دهان

علل بروز آفت های دهان

هنوز علت بروز آفت های دهان به خوبی شناخته شده نیست، اما عوامل متعددی هستند که به نظر می رسند باعث بروز این زخم ها شوند. برخی از علل احتمالی افت های دهان عبارتند از:

• آسیب به دهان ممکن است موجب بروز آفت های ساده دهان شود. آسیب ممکن است ناشی از محکم مسواک زدن دندان ها، اقدامات دندانپزشکی، استفاده از بریس های ارتودنسی، پروتزهای مصنوعی دندانی، یا حوادث ورزشی باشد. آسیب های ناشی از گزیدگی زبان یا داخل لپ از دیگر علل بروز آفت های دهان هستند. همچنین، زخم های داخل دهان عموماً نشان دهنده آفت ها هستند، که به صورت زخم های کم عمق و دردناک، اغلب در مواقع استرس، عفونت، یا تغییرات در سیستم ایمنی، در دهان افرادی که مستعد آنها هستند ظاهر می شوند. تحریک ها، تصادفات، سوختگی ها، یا عفونت هر یک از بافت های داخل حفره دهان نیز می توانند باعث بروز آفت شوند.
• خوراکی های اسیدی شامل مرکبات، ممکن است باعث بروز آفت دهان یا وخیم تر شدن آن شوند.
• حساسیت یا آلرژی های غذایی (هر چیزی، از خوراکی های اسیدی گرفته تا شکلات و قهوه)
• کمبود ویتامین B12 و B6، زینک، فولات (اسید فولیک)، یا آهن در رژیم غذایی.
• خمیر دندان حاوی سدیم لوریل سولفات
• آلرژی به برخی باکتری های خاص موجود داخل دهان
• هورمورن ها
• استرس روانی
• سیگار کشیدن
• بیماری های دستگاه گوارش مانند بیماری سلیاک Celiac disease یا بیمار کرون Crohn’s disease.
• اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک systemic lupus erythematosus یا بیماری بهجت Behçet’s disease.
• دیگر ضعف های سیستم ایمنی بدن مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، ایدز، یا پیوند عضو.
• شرایط سیستمیک مانند بیماری کرون Crohn’s disease یا کمبودهای مواد مغذی.
• سرطان دهان.
• برخی داروهای خاص می توانند باعث بروز آفت های دهان شوند، از جمله:

آسپرین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDها)، مسدود کننده های بتا، نیکوتین های خوراکی، سرکوب کننده های سیستم ایمنی بدن، پنی سیلین، داروهای سولفا، فنی توئین، برونکودیلاتورهای آنتی کولینرژیک Anticholinergic bronchodilators، مهار کننده های تجمع پلاکت ها، گشاد کننده عروق، مهار کننده های پروتئاز، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد رتروویروسی Antiretrovirals، و داروهای ضد فشار خون. مصرف متوترکسات

آیا آفت های دهان شبیه تبخال ها هستند؟

خیر. آفت های دهان همان تبخال ها نیستند. آفت ها داخل دهان بروز می یابند و مسری نیستند. تبخال ها عفونت هایی هستند که با ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) بروز پیدا می کنند. آنها عموماً روی لب ها و خارج از دهان بوجود می آیند، و بسیار مسری می باشند.

آفت دهان

آفت ها چه علائم و نشانه هایی دارند؟

از جمله علائم شایع آفت های دهان عبارتند از:

• احساس سوزش، سوزن سوزن شدن، یا گزگز تا 24 ساعت قبل از ظاهر شدن زخم.
• زخم های دهانه- مانندی که سفید، خاکستری، یا زرد رنگ هستند و حاشیه های قرمز رنگ دارند.
• آفت ها معمولاً دردناک هستند.
• مشکل در گفتار، غذا خوردن، یا بلع.

علائمی که کمتر شایع هستند و نشان دهنده عفونت بنیادی جدی تری هستند عبارتند از:

• تب
• تورم غدد لنفاوی
• احساس خستگی
• کاهش وزن
• عفونت برفک داخل دهان یا حلق

اگر آفت های شما دارای ویژگی های زیر هستند، با پزشک خود تماس بگیرید:

• بزرگ تر از معمول هستند.
• در حال انتشار هستند.
• بیشتر از سه هفته باقی مانده اند.
• حتی پس از مصرف داروهای مسکن OTC باز هم باعث بروز درد می شوند.
• باعث می شوند مصرف مایعات کافی دشوار شود و بدن دهیدراته (کم آب) بماند.
• با تب همراه هستند.

چه راهکارهای طبیعی برای مقابله با آفت های دهان وجود دارند؟

در اکثر موارد، آفت های دهان نیاز به هیچ درمانی ندارند، و هیچ کار خاصی وجود ندارد که لازم باشد شما برای رها شدن از شر آفت های دهان انجام دهید، زیرا آنها معمولاً به صورت خود به خود بهبود می یابند. راهکارهای خانگی می توانند برای کمک به تسکین درد و التهاب آفت های دهانی انجام استفاده شوند.

اگر همین حالا آفت دهان دارید، برخی روش های خانگی هستند که می توانند برای کمک به درد یا حساسیت بوجود آمده با آفت کمک کنند و سرعت بهبود را افزایش دهند:

1. داروهای موضعی که مستقیماً روی زخم اعمال می شوند، دهانشویه ها، و داروهای خوراکی می توانند درد یا التهاب را تسکین دهند.
2. برای تسکین درد اجازه دهید تکه های یخ به آرامی داخل دهان شما آب شوند.
3. از خوراکی های اسیدی مانند مرکبات یا غذاهای پر ادویه که می توانند زخم ها را تحریک کنند بپرهیزید.
4. در صورت هر گونه کمبود ویتامین (پزشک می تواند برای این منظور برای شما گرفتن آزمایش خون تجویز کند)، مکمل هایی که برای شما تجویز می شوند را مصرف کنید.
5. به آرامی مسواک بزنید و از مسواک های دارای فرچه های نرم استفاده کنید.
6. از خمیر دندان هایی استفاده کنید که حاوی سدیم لوریل سولفات نیستند.
7. راهکار خانگی دیگر این است که شیر منیزیا را با مایع بنادریل مخلوط کرده و از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید. همچنین می توانید شیر منیزیا را مستقیماً با یک گوش پاک کن روی قسمت زخم آفت بزنید.
8. دهان خود را با محلول های آب نمک یا آب جوش شیرین شستشو دهید. یک قاشق چایخوری جوش شیرین را در نصف فنجان آب ترکیب کنید و شستشو را با آن انجام دهید.
9. قرص زیر زبانی “زینک” نیز ممکن است به تسکین و تسریع زمان بهبود کمک کند. به کودکان خردسال قرص زیر زبانی ندهید، زیرا ممکن است خطر خفگی وجود داشته باشد.
10. ویتامین های سی، ب کمپلکس، و لیزین را می توان هنگام ظاهر شدن ضایعات، به صورت خوراکی مصرف کرد و ممکن است به تسریع بهبود کمک کند.
11. گیاهان مریم گلی و بابونه را در آب دم کرده و روزانه چهار تا شش بار به عنوان دهانشویه استفاده کنید.
12. گیاه اکیناسه ممکن است به تسریغ بهبودی کمک کند.
13. آب هویچ، کرفس، و طالبی نیز ممکن است مفید باشند.

قبل از استفاده هر گونه درمان خانگی با یک پزشک یا دندانپزشک مشورت کنید زیرا بسیاری از آنها به صورت علمی آزمایش نشده اند و اثر بخشی آنها اثبات نشده است.

آفت دهان

چه داروهای موضعی و بدون نسخه ای می توانند آفت های دهان را درمان کنند؟

ژل ها و پمادهای موضعی برای تسکین درد آفت های دهانی، کاهش التهاب آنها، و پیشگیری از عفونی شدن آنها استفاده می شوند.

داروهای مسکن موضعی

ژل هایی مانند بنزوکائین و لیدوکائین مستقیماً روی موضع آفت دهان زده می شوند تا درد و ناراحتی آفت را کاهش دهند. پَچ های آفت (پوشش دهنده های آفت دهان) نیز می توانند تسکین دهنده درد آفت باشند، در حالی که زخم را پوشش می دهند و از آن در طول دوره بهبود محافظت می کنند. این نوع داروها می توانند به صورت بدون نسخه از داروخانه ها خریداری شوند.

داروهای ضد التهاب موضعی

داروهای استروئیدی مانند تریامسینولون استونید یا فلووسینونید می توانند به صورت موضعی برای کاهش التهاب زخم های پوستی استفاده شوند. این داروها معمولاً به نسخه نیاز دارند و باید دقیقاً طبق دستور پزشک یا متخصصان دیگر استفاده شوند.

آنتی بیوتیک های موضعی

در صورتی که احتمال عفونی شدن آفت دهان با باکتری ها وجود داشته باشد، این داروها ممکن است توسط پزشک یا دندانپزشک شما تجویز شوند. قرمزی، پوسته پوسته شدن، ترشحات چرکی، یا تب از جمله علائم عفونت هستند.

چه محلول های دهانشویه ای برای درمان آفت های دهان استفاده می شوند؟

محلول های دهانشویه ای مختلفی هستند که می توانند برای علائم آفت های دهان استفاده شوند، از جمله:

سوسپانسیون دیفن هیدرامین

این نوع سوسپانسیون (مایع حساسیت بنادریل) بدون نسخه در دسترس است و می تواند به عنوان دهانشویه مورد استفاده قرار بگیرد، زیرا دارای اثرات بی حسی موضعی روی بافت دهان و آفت است. سوسپانسیون را داخل دهان بریزید، آن را حدود 30 ثانیه اطراف دهان بچرخانید، و آن را تف کنید. از قورت دادن محلول خودداری کنید.

دهانشویه های استروئیدی ضد التهاب

این نوع دهانشویه ها ممکن است برای کمک به کاهش التهاب زخم ها مورد استفاده قرار بگیرند.

دهانشویه آنتی بیوتیک تتراسایکلین

این نوع دهانشویه ها می توانند تجویز شوند و نشان داده شده است که باعث تسکین درد و بهبود زخم های پوستی می شوند. در صورت باردار بودن، افرادی که به تتراسایکلین حساسیت دارند، و یا اگر فرد مبتلا به آفت دهان زیر 16 سال است، نباید از تتراسایکلین استفاده شود.

آفت دهان

چه داروهای خوراکی برای درمان درد آفت دهان وجود دارند؟

داروهای خوراکی متعددی می توانند به کاهش علائم آفت های دهان کمک کنند، از جمله:

• داروهای مسکن OTC مانند ایبوپروفن، استامینوفن، یا ناپروکسن، می توانند برای کمک به ناراحتی ناشی از آفت های دهان کمک کنند.
• قرص های زیر زبانی زینک یا ویتامین های B و C می توانند برای کمک به کاهش علائم افت دهان استفاده شوند.

در صورت بروز مکرر آفت دهان چه باید کرد؟

• اگر فردی از بروز مکرر آفت دهان رنج می برد، ممکن است یک علت یا بیماری زمینه ای وجود داشته باشد که باعث بروز آنها می شود. در صورت وجود هر گونه نگرانی در مورد تکرر آفت های دهان به یک متخصص مراجعه کنید.
• مستعد آفت دهان بودن ممکن است تنها یک عامل ژنتیکی داشته باشد. با این حال، برخی بیماری هایی که سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار می دهند، مانند لوپوس، بیماری کرون، یا ایدز ممکن است موجب بروز مکرر آفت های دهان شوند.

متخصصان می توانند از طریق آزمایشات مشخص نمایند آیا یک دلیل پزشکی زمینه ای برای بروز مکرر آنها وجود دارد یا خیر.