چه زمانی اکسپندر یا وسیع کننده کام استفاده می شود؟

ارتودنتیست ها معمولاً راجع به این موضوع توضیح نمی دهند که چگونه وسیع کننده کام (پلیت اکسپندر palate expander) به آرامی استخوان سقف دهان را از هم باز می کند. شاید به این دلیل که این موضوع موجب ترس و اضطراب بیماران آنها، مخصوصاً نوجوانان می شود. اما این صحت دارد. اکسپندر یا وسیع کننده کام به آرامی استخوان و غضروف واقع در فک بالا را از یکدیگر جدا می کند تا دهان را بزرگ تر کند.

اکسپندر یا وسیع کننده کام

اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟

پلیت نام دیگر سقف دهان است و وسیع کننده کام، همانطور که حدس زده اید، سقف دهان شما را وسیع می کند. دلیل اینکه ارتودنتیست ها این کار را انجام می دهند این است که به رشد طبیعی فرد جوان کمک کنند تا وقتی به سن بزرگسالی رسیدند بایت آنها مشکل (مال اکلوژن) نداشته باشد. وسیع کننده های کام با وسیع کردن تدریجی فک بالا، فضای بیشتری در دهان کودک بوجود می آورند. شاید ترسناک به نظر برسد، اما این کار آنقدر به تدریج انجام می شود که قابل تحمل است.

در حقیقت، پلیت یا سقف دهان به صورت دو نیمه مجزا رشد می کند که تا پس از دوران بلوغ به طور کامل با یکدیگر جوش نمی خورند. بنابراین، در کودکانی که در سنین قبل از بلوغ به سر می برند، اکسپندر یا وسیع کننده کام می تواند به ایجاد فضای کافی برای رشد دندان ها درون آن کمک کند.

اکسپندر یا وسیع کننده کام

چه زمانی باید از وسیع کننده های کام استفاده شود؟

در اکثر موارد، سه وضعیت وجود دارند که در آنها ممکن است کودک نیاز به وسیع کننده کام داشته باشد. نخستین موقعیت کراس بایت است. این زمانی است که فک بالای کودک خیلی باریک تر از فک بالا است، که باعث می شود هنگام جویدن، دندان های عقب فک بالا داخل دندان های عقب فک پایین قرار می گیرند.

دلیل دیگر این است که ممکن است کودک به خاطر فشردگی و نامرتبی دندان ها نیاز به وسیع کننده کام داشته باشد. قبل از بیرون آمدن دندان های دائمی کودک، ارتودنتیست ها قادرند ببینند آیا جای کافی برای این دندان ها وجود خواهد داشت یا خیر.

آخرین موقعیتی که وسیع کننده کام ممکن است استفاده شود با دندان های نهفته است. این زمانی است که یک دندان که سعی می کند بیرون بیاید، توسط یک دندان دیگر مسدود شده است. وسیع کردن فک بالا فضایی برای بیرون آمدن دندان های جدید فراهم می آورد. این در دندان های نیش شایع تر است.

اکسپندر یا وسیع کننده کام

بهترین سن برای استفاده از وسیع کننده کام

وسیع کننده کام یا اکسپندر در حقیقت تنها در سنین پایین مؤثر است، مخصوصاً در کودکان پیش از سنین نوجوانی، قبل از آنکه ساختارهای آنها کاملاً رشد کرده و بسته شده باشد. برای دختران، محدودیت سنی معمولاً 12 تا 13 سال است و برای پسران 13 تا 14 سال است (که می تواند در کودکان مختلف متفاوت باشد). وسیع کننده کام می تواند در سنین پایین تر از این هم استفاده شود، اما تقریباً به این اندازه مؤثر نخواهند بود. اگر کراس بایت، فشردگی دندان ها، یا نهفتگی دندان ها خیلی زود تشخیص داده نشوند و اصلاح نشوند، می تواند منجر به مشکلات دندانی طولانی مدتی شود.

وسیع کننده کام چگونه عمل می کند؟

وسیع کننده کام می تواند برای فک پایین نیز استفاده شود. اجازه دهید نگاهی داشته باشیم به تفاوت های بین اکسپندرهای فک بالا و فک پایین.

اکسپندر فک پایین

وقتی دندان های فک پایین فشرده و نامرتب هستند، ارتودنتیست می تواند داخل فک پایین نیز اکسپندر قرار دهد. با این حال، اکسپندر فک پایین در حقیقت فک را وسیع نمی کند زیرا فک پایین ساختاری ندارد تا بتوان آن را باز کرد. اکسپندر فک پایین تنها دندان ها را جابجا می کند.

وسیع کننده یا اکسپندر فک پایین، تا زمانی که بافت لثه و استخوان کافی اطراف ریشه ها وجود داشته باشد، می تواند دندان هایی که رو به داخل کج هستند را صاف کند یا تنها می تواند یا تنها آنها را مرتب کند.

اکسپندر فک بالا

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، وسیع کننده فک بالا پلیت را وسیع می کند، که از استخوان و غضروف تشکیل شده است. اکسپندر طی یک دوره چند ماهه وسیع می شود تا غضروف سقف دهان را وسیع کند. این معمولاً باعث بوجود آمدن یک فاصله بین دندان های جلو می شود، اما جای نگرانی نیست- ارتودنتیست برای شما ریتینری تجویز خواهد کرد که به بسته شدن آن کمک می کند.

درد وسیع کننده کام

اوایل ممکن است اکسپندر حس ناراحتی یا برجستگی ایجاد کند، و زمانی که والدین پیچ وسیع کننده کام را می چرخاند تا وسیع تر شود، احتمالاً مقداری فشار روی سقف دهان، زبان، و منطقه بینی و چشم ها ایجاد می کند. این فشار از بین خواهد رفت.

عوارض جانبی استفاده از اکسپندر

علاوه بر درد و ناراحتی، وسیع کننده کام می تواند منجر به بروز مشکلات دیگر نیز شود. برخی از این عوارض جانبی عبارتند از:

• سر درد
• دشواری در حرف زدن
• ترشح زیاد بزاق دهان
• ایجاد فاصله بین دندان های جلو
• گیر کردن ذرات غذا بین اکسپندر و سقف دهان.

اکسپندر یا وسیع کننده کام

پیچ اکسپندر یا وسیع کننده کام چگونه چرخانده می شود؟

پس از آنکه ارتودنتیست اکسپندر را داخل دهان کودک قرار می دهد، چرخاندن پیچ آن با فواصل زمانی مشخص به عهده والدین است. چرخاندن ابزار باعث وسیع شدن آن و در نتیجه وسیع شدن فک بالا می شود. ارتودنتیست کلیدی در اختیار والدین قرار خواهد داد که داخل یک ورودی ابزار قرار می گیرد و چرخانده می شود تا عرض ابزار بیشتر شود.

چه مدت باید از وسیع کننده های کام استفاده کرد؟

معمولاً، تنها لازم است 1 تا 3 هفته از اکسپندرها استفاده شود، اما ممکن است لازم باشد برخی بیماران تا 6 ماه از آنها استفاده کنند. این زمان اضافی اجازه می دهد استخوان داخل دهان شکل بگیرد و بزرگ شود.

رژیم غذایی در طول دوره استفاده از اکسپندر یا وسیع کننده های کام

در طول دوره استفاده از اکسپندر، کودک باید از خوردن غذاهای چسبناک و سفت، و آبنبات ها خودداری نماید. اینها شامل پاپ کورن، یخ، چیپس های خشک، بلال، و اکثر آبنبات ها.