کراس بایت چیست و چگونه درمان می شود؟

کراس بایت نوعی انحراف و کجی دندان است که در آن وقتی بایت بسته می شود (دندان ها روی یکدیگر قرار می گیرند)، دندان های فک بالا و فک پایین در محل درستی با یکدیگر تماس پیدا نمی کنند. در واقع کراس بایت زمانس رخ می دهد که دندان های فک بالا داخل دندان های فک پایین قرار بگیرند. نتیجه این مشکل ظاهر نامتقارن و کج فک خواهد بود.

معمولاً دندانپزشک ها و ارتودنتیست ها می توانند این مشکل را در سنین پایین بیمار تشخیص دهند و احتمالاً به نظر آنها لازم است درمان شود، زیرا اگر بدون درمان باقی بماند می تواند منجر به انحراف فک و بروز مشکلات متعدد برای سلامت دهان شود. علل متعددی می توانند منجر به بروز کراس بایت شوند از جمله عوامل ژنتیکی، فشردگی و نامرتبی دندان ها، و عوامل رفتاری مانند مکیدن انگشت یا شست. از آنجا که کراس بایت به علل مختلفی می تواند بروز یابد، اصطلاحات متعددی نیز برای نامگذاری آنها استفاده می شود.

کراس بایت

انواع کراس بایت

این شرایط را، بر اساس تعداد دندان هایی که درگیر آن هستند، می تواند به شکل های مختلفی دسته بندی کرد، که در این قسمت آنها را به طور مختصر معرفی می کنیم.

کراس بایت قدامی

کراس بایت قدامی که تحت عنوان آندربایت نیز شناخته می شود، جلوی دهان را تحت تأثیر قرار می دهد، به این معنا که دندان های جلوی فک بالا پشت دندان های جلوی فک پایین قرار می گیرند. علل مختلفی می توانند موجب بروز این مشکل شوند، از جمله:

• فشردگی و نامرتبی دندان ها: وقتی دندان های فک پایین فشرده هستند می تواند باعث شود آنها به جلوتر از آنچه هستند فشار داده شوند.
• تنفس دهانی در کودکی: تنفس دهانی مانع قرار گیری زبان در بالای دهان می شود، بنابراین زبان نمی تواند کمک کند فک بالا وسیع تر شود.
• مکیدن انگشت یا شست: مکیدن انگشت می تواند به سقف دهان فشار وارد کند و آن را به سمت بالا هل دهد، در نتیجه باعث می شود به جای وسیع شدن باریک تر شود.
• پس از جراحی شکاف کام و لب: جراحی شکاف کام و لب می تواند روی رشد دندان های بالا تأثیر داشته باشد.

کراس بایت در دندان های جلو می تواند نسبتاً جلب توجه کند، و باعث شود چانه جلوتر برود یا فک غیر همسطح دیده شود.

کراس بایت

کراس بایت خلفی

بر خلاف کراس بایت قدامی، کراس بایت خلفی روی دندان های عقب دهان تأثیر می گذارد. علل بروز این دو نوع کراس بایت شبیه عللی هستند که دندان های جلو را تحت تأثیر قرار می دهند. علت دیگر می تواند دیر افتادن دندان های شیری و رشد دندان دائمی جایگزین آن در مسیر نادرست باشد.

درمان کراس بایت خلفی می تواند نسبتاً ساده باشد، مخصوصاً اگر درمان آن در مراحل اولیه آغاز شود.

کراس بایت باکال

بخش باکال دهان بخشی نزدیک به گردن است؛ نمای خارجی دندان ها. کراس بایت باکال به دندان هایی اشاره دارد که خیلی دور و به سمت گونه ها واقع شده اند. اگر زبان شما می تواند سطح جونده دندان های داخلی را در حالی که دهان بسته است احساس کند، می توان گفت با این مشکل مواجه هستید.

کراس بایت لینگوال

کراس بایت لینگوال بر عکس کراس بایت باکال است، به این معنا که دندان ها داخل و رو به زبان قرار می گیرند. باز هم، اگر معمولاً با دهان بسته می توانید سطح جونده دندان های داخلی خود را با زبان خود احساس کنید، می توان گفت شما کراس بایت دارید.

یک طرفه و دو طرفه

تشخیص کراس بایت دوطرفه به این معناست که هر دو سمت دهان تحت تأثیر قرار گرفته اند، در حالی که در کراس بایت دو طرفه یک سمت دهان تحت تأثیر قرار می گیرد. کراس بایت دو طرفه بیشتر از کراس بایت یک طرفه اتفاق می افتد. درمانی که دریافت می کنید احتمالاً برای هر دوی این مشکلات شبیه یکدیگر است، اما مکانیزمی که ارتودنتیست انجام می دهد ممکن است مقداری متفاوت باشد.

یک دندان یا چند دندان

درک این اصطلاحات مقداری ساده تر است. کراس بایت یک دندانی تنها روی یک دندان تأثیر می گذارد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که تنها یک دندان فک پایین (معمولاً یکی از دندان های جلو یا یک دندان نیش) جلوی دندان روبروی فک بالای خود قرار می گیرد، یا زمانی که یک دندان فک بالا رو به داخل دهان منحرف می شود.

کراس بایت چند دندانی به این معناست که تعدادی- نه همه- دندان در راستای دیگر دندان ها قرار نمی گیرند. این معمولاً دو یا سه دندان را در یک قوس دندانی تحت تأثیر قرار می دهد و باعث می شود آنها رو به گونه، یا رو به داخل و به سمت زبان منحرف شوند.

کراس بایت

درمان کراس بایت

ارتودنتیست ها این شرایط را با نام های مختلفی می نامند، اما در اکثر موارد گزینه های درمان شبیه یکدیگر هستند. درمان کراس بایت دندان ها بهتر است در دوران کودکی آغاز شود، زمانی که دندان ها و استخوان ها راحت تر جابجا می شوند، زیرا هنوز در جای خود تثبیت نشده اند.

شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه در صورتی که درمان کراس بایت با بریس ها زود آغاز شود، بدون نیاز به هیچ درمان دیگری، تا 80 درصد مؤثر خواهد بود.

کراس بایت

چگونه با ارتودنسی می توان کراس بایت را درمان نمود؟

یکی از رایج ترین راه های درمان کراس بایت استفاده از بریس ها است. ارتودنتیست می تواند درمان دقیقی که نیاز دارید را برای شما توضیح دهد. در رایج ترین نوع بریس هایی که برای درمان کراس بایت کاربرد دارند از وسیع کننده کام استفاده می شود. ابزاری که روی وسیع کردن فک بالا کار می کند تا جایی که دندان های فک بالا به درستی رو و خارج دندان های فک پایین قرار بگیرند.

لازم است وسیع کننده کام به طور منظم در فواصل زمانی کوتاه تنظیم شود، تا دندان ها را از یکدیگر باز کند. روش وسیع کردن سریع نیز وجود دارد که ظرف چند ماه می تواند به نتایج درست دست یابد. پس از گسترده شدن پلیت (کام) تا اندازه صحیح، ممکن است لازم باشد دندان ها بیشتر صاف شوند. انواع مختلفی از بریس ها وجود دارند که برای این منظور می توانند استفاده شوند. برای ادامه درمان کراس بایت پس از استفاده از بریس ها، برای کمک به حفظ دندان ها در جای خود، ریتینرها لازم خواهند بود.

اصلاح کراس بایت بدون بریس ها چگونه انجام می شود؟

ممکن است بخواهید بدانید برای اصلاح کراس بایت نیاز به بریس دارید یا خیر. ممکن است همه افراد تمایلی به استفاده از بریس های ثابت فلزی نداشته باشند. خوشبختانه، جایگزین هایی وجود دارند که می توانند به اندازه بریس ها تأثیر گذار باشند، از جمله بریس های الاینر نامرئی یا بریس های شفاف. باید بدانید که هر چیزی غیر از بریس های فلزی به درمان خصوصی نیاز دارد. این امکان وجود دارد که کراس بایت خلفی را بتوان تنها با الاستیک ها درمان نمود.

آیا اینویزیلاین قادر به درمان کراس بایت است؟

برای بیمارانی که کراس بایت قدامی یا خلفی خفیف دارند، بریس های الاینر شفاف اینویزیلاین می توانند درمان مؤثری باشند.این سیستم از این مزیت برخوردار است که تقریباً غیر قابل مشاهده است، بعلاوه از این مزیت برخوردار هستند که خارج کردن الاینر را به مدت دو ساعت در روز را می توان به راحتی انجام داد. این درمان در صورتی می تواند مفید باشد که پس از استفاده از بریس ها هنوز هم کراس بایت داشته باشید.

نوع دیگری از الاینرهای شفاف که می توانند کراس بایت را اصلاح نمایند SmileDirectClub است که نیازی به مراجعه به ارتودنتیست برای تنظیم ندارد. برخی افراد استفاده از آنها را به اینویزیلاین ترجیح می دهند، زیرا ارزان تر و راحت تر هستند. با این حال، به خاطر داشته باشید که این الاینرها تنها برای موارد خفیف مفید هستند.

اصلاح و درمان کراس بایت با الاستیک ها

کراس بایت دندان ها در عقب دهان را می توان با الاستیک های کراس بایت خلفی درمان کرد. این درمان با اتصال قلاب به داخل دندان های فک بالا و خارج دندان های فک پایین، و با وصل کردن آنها با یک بند الاستیکی به یکدیگر، توسط دندانپزشک انجام می شود. نکته ای که این درمان دارد این است که دندان های عقب فک بالا رو به بیرون کشیده می شوند به گونه ای که به راحتی دندان های فک پایین را پوشش دهند. این فرایند نسبتاً ساده ای است که می تواند سه تا چهار ماه طول بکشد.

کراس بایت

جراحی فک

در موارد وخیم تر، ممکن است جراحی نیاز باشد. شاید قرار گرفتن تحت جراحی تجربه ای ناخوشایند و نگران کننده باشد، اما یک فرایند نسبتاً رایج است. در مواردی که جراحی از نظر پزشکی ضروری باشد، جراح فک و صورت با همکاری نزدیک با ارتودنتیست به راحتی می تواند این کار را انجام دهد.

جراحی کراس بایت به طور طبیعی حدود 8 ماه تا یک سال طول می کشد، و در صورت وجود دندان های عقل، ممکن است کشیدن آنها لازم باشد. این کار ضرورت دارد، زیرا جراحی که برای درمان و اصلاح عدم تقارن فک انجام می شود در عقب دهان انجام می شود.

در جراحی که برای صاف کردن فک ها انجام می شود، برای کودکان و افراد بزرگسال، فک شکسته می شود و محل آن تغییر داده می شود. وقتی این مرحله تکمیل می شود، جراح آن را با پیچ و پلیت در جای خود ثابت می کند. همه برش ها داخل دهان انجام می شوند تا هیچ اسکار قابل مشاهده ای بیرون دهان به جا نماند.

بهبود جراحی کراس بایت سه مرحله طول می کشد. برای سه روز نخست لازم است رژیم غذایی مایع گرفته شود. پس از آن، برای بهبود نسبی حدود 6 هفته و برای بهبود کامل 12 هفته زمان لازم است. بریس هایی که برای کراس بایت استفاده می شوند اغلب لازم است بیشتر از 4 تا 6 ماه استفاده شوند. اگر از انجام این جراحی هراس دارید می توانید از جراح خود بخواهید تصاویر جراحی هایی که قبلاً برای درمان کراس بایت انجام داده است را به شما نشان دهد.

کراس بایت منجر به بروز چه مشکلاتی می شود؟

کراس بایت نمی تواند از نظر زیبایی مشکل بزرگی به نظر برسد، اما قرار نگرفتن تحت درمان صحیح کراس بایت می تواند باعث شود مشکلات تا بزرگسالی روی یکدیگر انباشته شوند. کراس بایت قدامی و خلفی می توانند منجر به بروز مشکلات بزرگی شوند، از جمله:

• بالا رفتن خطر پوسیدگی دندان.
• بیماری لثه.
• ساییدگی شدید لثه ها و دندان ها.
• بالا رفتن احتمال فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر یا دندان قروچه (براکسیسم)
• گاز گرفتن داخل گونه ها هنگام خوردن غذا
• بالا رفتن احتمال سر درد در نتیجه فشار
• عدم تقارن فک

به واسطه خطراتی که عدم درمان کراس بایت در پی دارد، اگر متوجه کراس بایت در دندان های کودکان خود شدید، باید راجع به درمان او با ارتودنتیست صحبت کنید.

آیا می توان کراس بایت را در افراد بزرگسال درمان کرد؟

هرگز برای درمان و اصلاح مشکلات دندان ها و فک ها دیر نیست. ممکن است شما سال ها از پیامدهای کراس بایت باکال رنج ببرید و حتی از وجود آن مطلع نباشید. همه فرایندهایی که در اینجا ذکر شدند- بریس ها، الاستیک ها، و جراحی- همه می توانند برای درمان کراس بایت های قدامی وخلفی در افراد بزرگسال نیز استفاده شوند. در صورتی که امکان درمان با بریس ها وجود داشته باشد، بسیاری از افراد بزرگسال، الاینرها یا بریس های شفاف را ترجیح می دهند.

نتیجه گیری

خوشبختانه، درمان این مشکل دندانی نسبتاً ساده است، اما اصلاح کراس بایت در کودکان مقداری راحت تر از درمان آن در افراد بزرگسال است. شاید گوش دادن به دندانپزشک و صحبت کردن راجع به اصلاح کراس بایت هراس انگیز باشد، اما اگر متوجه جزئیات نشدید می توانید سؤال بپرسید. درمان همیشه مستلزم قرار گیری ابزار داخل دهان است، از جمله قلاب برای اتصال الاستیک برای کراس بایت خلفی، بریس ها، یا پلیت های فلزی در طول جراحی.