مشکلات احتمالی درمان ارتودنسی

تمام افرادی که قصد دارند تحت درمان ارتودنسی قرار گیرند باید از عوارض جانبی و مشکلات این درمان نیز آگاهی کامل داشته باشند تا در صورت بروز بتوانند برای کاهش آنها اقدام کنند. باید اشاره کنیم که اکثر درمان های ارتودنسی هیچ مشکلی به همراه ندارند. برخی از این مشکلات احتمالی در زیر ذکر شده اند:

پوسیدگی دندان (دکلسیفیه شدن)

عوارض و مشکلات درمان ارتودنسی

دهان مملو از میلیاردها باکتری است که به دندان ها و نیز سطوح مخاطی درون دهان می چسبند. در اثر ترکیب برخی از باکتری های انباشته شده روی دندان و شکر موجود در مواد غذایی، اسید تولید می شود. اگر میزان شکر مصرفی بالا باشد، اسید زیادی تولید می شود که منجر به پوسیدگی دندان ها می شود (که تحت عناوین کرم خوردگی یا دکلسیفیه شدن نیز شناخته می شوند).

زمانی که یک ابزار ثابت ارتودنسی درون دهان قرار می گیرد، تمیز کردن دندان ها کار دشواری خواهد بود و تعداد باکتری های موجود در دهان چند برابر می شوند. به همین دلیل اگر از دندان ها به خوبی مراقبت نشود، خطر پوسیدگی دندان ها در اطراف ابزار چند برابر می شود. دکلسیفیه شدن اطراف ابزار ارتودنسی می تواند روی سطح جلویی دندان ها لکه های پوسیدگی ایجاد کند و موفقیت درمان ارتودنسی در افزایش زیبایی لبخند فرد را زیر سوأل ببرد. طی درمان، ارتودنتیست می تواند نکات لازم برای مسواک زدن را به بیمار متذکر شود تا از بروز این مشکلات پیشگیری نماید.

پیروی از توصیه های زیر ضروری است:

1. از مصرف غذاها، نوشیدنی ها یا میان وعده های حاوی شکر بپرهیزید. نکته ی اصلی، محدود کردن مصرف شکر است. مقدار واقعی شکری که هر مرتبه می خورید چندان مهم نیست. به جای آنکه یک تکه شکلات را به چند قسمت تقسیم کنید و آن را در طول روز بخورید بهتر است آن را به صورت یکجا بخورید و پس از آن مسواک بزنید.
2. دندان های خود را تمیز نگه دارید. دندان ها باید حداقل دو مرتبه در روز تمیز شوند. سعی کنید همه جا مسواک به همراه داشته باشید تا در صورت لزوم، پس از هر وعده ی غذایی که خارج از منزل صرف می کنید نیز دندان های خود را مسواک بزنید. می توانید از داروخانه قرص تغییر رنگ دندان تهیه کنید و با استفاده از آن متوجه شوید پس از مسواک زدن، روی کدام قسمت از دندان ها پلاک و رسوب باقی مانده است.
3. از خمیر دندان فلورایده استفاده کنید. خمیر دندانی خریداری کنید که حداقل حاوی ppm 1450 (تعداد ذرات در میلیون) فلوراید باشد. کودکان باید از خمیر دندان های مخصوص خود استفاده کنند که حاوی فلوراید کمتری هستند. فلوراید به افزایش استحکام مینای دندان کمک می کند.
4. از یک دهانشویه ی روزانه ی حاوی فلوراید استفاده کنید. همه ی دهانشویه ها حاوی فلوراید نیستند، بنابراین مهم است که برچسب آن را به دقت مطالعه کنید. کودکان خردسال نباید دهانشویه استفاده کنند.

کوتاه شدن ریشه ی دندان

عوارض و مشکلات درمان ارتودنسی

ابزارهای ارتودنسی با وارد آوردن فشار اندک و مداوم به ریشه ی دندان عمل می کنند. همیشه فشار همه جانبه با فشردن رگ های خونی پیرامون سطح ریشه ی دندان، باعث می شود خونرسانی به مناطق اطراف آن به طور موقت کاهش یابد. از طریق یک مکانیزم پیچیده، کاهش خونرسانی می تواند باعث شود به مرور زمان مقداری از سطح ریشه تحلیل رود. پس از این دوره همه ی سطح ریشه مجدداً ترمیم نخواهد شد، در نتیجه طول ریشه ی دندان برای همیشه مقداری (mm 1-2) کوتاه تر خواهد ماند.

ارتودنتیست با بررسی تصاویر رادیوگرافی (با اشعه ی ایکس) از دندان می تواند تا میزان زیادی به درستی پیش بینی کند در کدام بیمارها تحلیل و کوتاه شدن ریشه بیشتر اتفاق خواهد افتاد. از این طریق می تواند به بیمارهایی که بیشتر مستعد این مشکل هستند هشدارهای لازم را بدهد. بعلاوه، می تواند طی درمان ارتودنسی باز هم تصاویر رادیو گرافی تهیه کند تا مشاهده کند آیا روند کوتاه شدن ریشه همچنان ادامه دارد یا خیر. برخی عادات خاص مانند جویدن ناخن، جویدن اشیاعی مانند مداد و خودکار، و مکیدن انگشت می توانند احتمال کوتاه شدن ریشه ی دندان را افزایش دهند زیرا بار فشاری که به دندان ها وارد می شود افزایش می یابد.

درد ارتودنتیک

عوارض و مشکلات درمان ارتودنسی

بیماران از نظر شدت دردی که طی درمان با استفاده از ابزارهای ثابت ارتودنسی تجربه می کنند متفاوت هستند. برخی از آنها تنها دردی اندک دارند که آن هم نتیجه ی واکنش های التهابی محلی اطراف حفره ی دندان است. این نوع درد معمولاً خفیف است و ممکن است با وارد آمدن فشار بیشتر به دندان افزایش یابد. درد معمولاً طی چند ساعت نخست پس از قرار گرفتن ابزار روی دندان ها یا تنظیم مجدد آنها آغاز می شود و طی 24 ساعت نخست افزایش می یابد، اما سطح آن، ظرف 7-5 روز کاهش می یابد. ممکن است بیمار متوجه شود که سطح درد طی روز کمتر و هنگام عصر و شب شدید می شود. برای کنترل درد و ناراحتی می توان از مسکن هایی مانند پاراستامول (استامینوفن) یا ایبوپروفن استفاده کرد.

مشکلات لثه

عوارض و مشکلات درمان ارتودنسی

کاملاً طبیعی است که در نتیجه ی تجمع پلاک طی درمان ارتودنسی، لثه ها اندکی متورم شوند. این تورم معمولاً ظرف مدت 2-1 هفته پس از برداشتن ابزار برطرف خواهد شد. بیمارانی که از قبل دچار تحلیل لثه شده اند، طی جابجایی دندان ها در معرض خطر تحلیل بیشتر لثه ها قرار دارند. تمیز نگه داشتن دندان ها، استفاده از تکنیک درست مسواک زدن که به لثه ها آسیب نزند، و مراجعه ی منظم به متخصص بهداشت دهان و دندان طی دوره ی درمان ارتودنسی می تواند این خطر را به حداقل میزان ممکن برساند. علاوه بر این، ارتودنتیست طی دوره ی درمان به دقت دندان ها و لثه ها را بررسی می کند تا از عدم وجود مشکل اطمینان حاصل کند.