در این نوشته می خوانید:
کیست های دنتی ژروس Dentigerous یا همان کیست های دندان زاد، نوع رایج کیست های ادنتوژنیک یا کیست های با منشاء دندانی هستند. کیست ادنتوژنیک کیسه ای پر از مایع است که در استخوان فک روی دندانی که هنوز رشد نکرده است ایجاد می شود. در اکثر موارد، کیست ها روی دندان های مولر یا دندان های نیش تأثیر می گذارند و بعد از کیست های پری اپیکال دومین جایگاه را از نظر بروز دارند. آنها ضایعات کیستیک هستند که در نتیجه عفونت دندان ایجاد می شوند.
گرچه کیست های دنتی ژروس خفیف هستند، اما در صورتی که درمان نشده باقی بمانند می توانند منجر به بروز عوارض و مشکلات شدیدی شوند. آنها معمولاً در دهه های دوم و چهارم زندگی ظاهر می شوند اما در دوران کودکی شایع نیستند زیرا منحصراً در دندان های ثانویه یا همان دندان های دائمی بوجود می آیند. آنها همچنین به عنوان کیست فولیکولی شناخته می شوند و ماهیت رشدی دارند.
علائم کیست دنتی ژروس عبارتند از:
- حساسیت دندان
- تورم
- جابجایی دندان
- برآمدگی کوچکی که قرار است دندان در آن بیرون بیاید
- فاصله بین دندان های جابجا شده
کیست های دنتی ژروس کوچکتر ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند، اما زمانی متوجه علائم ذکر شده در بالا خواهید شد که قطر آنها بیش از 2 سانتی متر باشد.
علل ایجاد کیست دنتی ژروس
کیست های دنتی ژروس زمانی بوجود می آیند که مایع در بالای دندانی که هنوز بیرون نیامده است انباشته می شود. این شرایط می تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما اگر در دهه های 20 یا 30 خود هستید، در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
به طور کلی، تومورها و کیست های ادنتوژنیک از سلول ها و بافت های درگیر در رشد طبیعی دندان خارج می شوند. بیشتر آنها ارتباط نزدیکی با سندروم های ژنتیکی دارند. اگر به سندرم کارسینوم سلول بازال نووید nevoid basal cell carcinoma syndrome مبتلا هستید، بدن شما فاقد ژن مسئول سرکوب تومورها است.
به این ترتیب، این سندرم شما را بیشتر در معرض خطر ایجاد کیست های ادنتوژنیک متعدد داخل فک قرار می دهد. در موارد وخیم تر، بعلاوه ممکن است شما در معرض خطر ابتلا به سرطان های سلول بازال متعدد multiple basal cell cancers و ویژگی های مرتبط با آنها باشید. تومورهای غیر ادنتوژنیک معمولاً از سایر بافت های داخل فک بوجود می آیند که ارتباطی با دندان ها ندارند.
تشخیص و درمان کیست های دنتی ژروس
از آنجا که کیست های کوچک معمولاً مورد توجه قرار نمی گیرند، ممکن است تشخیص آنها امکان پذیر نباشد تا زمانی که رادیوگرافی با اشعه ایکس را انجام دهید. کیست ممکن است در عکس رادیوگرافی به صورت یک نقطه کوچک ظاهر شود. برای تایید بیشتر کیست، ممکن است لازم باشد سی تی اسکن یا اسکن MRI انجام شود. این آزمایشات همچنین به رد سایر انواع کیست ها مانند کیست های استخوانی آنوریسمال aneurysmal bone cysts یا کیست های پری آپیکال periapical cysts کمک می کنند. در موارد خاص دیگر، بخصوص اگر کیست بزرگ باشد، دندانپزشک شما تنها با یک مشاهده، به سرعت آن را به عنوان یک کیست دنتی ژروس تشخیص می دهد.
پس از تشخیص، روش درمان به اندازه کیست بستگی خواهد داشت. برداشتن یک کیست کوچک به راحتی و از طریق یک فرایند جراحی در کنار دندان آسیب دیده انجام می شود. در برخی موارد، دندانپزشک از یک فرایند درمانی به نام کیسه سازی marsupialization استفاده می کند (تبدیل یک محوطه بسته به یک کیسه باز از طریق شکافتن و دوختن لبه های دیواره آن به لبه های زخم).
این تکنیک شامل بریدن کیست با عمل جراحی برای ایجاد شکاف و دوختن لبه های شکاف است. این باعث صاف شدن سطح از سطوح خارجی به داخل کیست می شود. کیست باز می ماند و می تواند مایعی که حمل می کند را آزادانه تخلیه کند.
این روش زمانی موثرتر است که یک روش تخلیه کافی نباشد. همچنین نسبت به برداشتن کامل بافت اطراف، روش بهتری است. این یک روش محبوب است که می تواند برای سایر شرایط مانند کیست بارتولین Bartholin’s cysts و کیست پانکراس pancreatic cysts نیز اعمال شود. در مورد کیست های دنتی ژورس، انجام روش کیسه سازی، به دندان آسیب دیده اجازه می دهد بدون هیچ مانعی رشد کند. این کار، تا حد زیادی احتمال بروز مجدد کیست را کاهش می دهد.
سایر گزینه های درمانی برای کیست دنتی ژروس عبارتند از:
- جراحی بازسازی برای بازیابی استخوان فک و ساختارهای اطراف آن
- درمان پزشکی
- مراقبت های حمایتی برای حفظ کیفیت خوب زندگی، مانند کمک به شما در گفتار، تغذیه، و بلع.
پیگیری مادام العمر پس از هر درمانی، برای رفع هر گونه نگرانی های ایجاد شده بسیار حیاتی هستند. بعلاوه، نظارت داشتن روی شرایط، احتمال بروز مجدد کیست را کاهش می دهد.
عوارض احتمالی کیست های با منشاء دندانی
حتی برداشتن یک کیست دنتیژروس کوچک، می تواند از بروز عوارض بیشتر جلوگیری کند. عدم درمان آن می تواند منجر به بروز مشکلات زیر شود:
- عفونت ها: کیست دنتی ژروس عفونی می تواند منجر به عفونت های پریودنتال و پری اپیکال شود.
- از دست دادن دندان: کیست دنتی ژروس درمان نشده باعث ایجاد ناراحتی در بافت لثه، ضعیف شدن آن و از دست دادن توانایی خود در نگه داشتن دندان در جای خود می شود. برخی از کیست ها با دندان های از دست رفته یا در حال از دست رفتن مرتبط هستند.
- شکستگی فک: زمانی که استخوان فک در اثر عفونت کیست ضعیف شود، ممکن است دچار شکستگی شود. زمانی که کیست در ناحیه پرمولر باشد، خطر بالا است.
- آملوبلاستوم یا تومور فک: اینها تومورهای نادری هستند که عمدتاً فک را در نزدیک دندان های مولر یا دندان عقل، درگیر می کنند. آنها از سلول هایی که مینای دندان را تشکیل می دهند بوجود می آیند. اگر درمان نشده باقی بمانند، تورم تبدیل به سرطان می شود و ممکن است به ریه ها یا غدد لنفاوی سرایت کند.
ثبت ديدگاه