در این نوشته می خوانید:
پلاک نوعی فیلم (لایه نازک) چسبناک است که روی دندان ها یافت می شود. این لایه زمانی شکل می گیرد که باکتری های موجود داخل دهان با غذاها و نوشیدنی های شیرین یا نشاسته ای مخلوط می شوند. باکتری های موجود داخل دهان، اسیدها و کربوهیدرات های غذاها یا نوشیدنی ها با یکدیگر مخلوط می شوند و این ماده بی رنگ را تشکیل می دهند.
اگر پلاک با مسواک زدن منظم زدوده نشود، می تواند باعث تجزیه شدن مینای دندان و در نهایت ایجاد حفره های دندانی شود. پلاک هایی که با مسواک زدن پاکسازی نمی شوند همچنین می توانند سخت شوند و به تارتار تبدیل شوند که به آن جرم یا رسوب نیز گفته می شود.
تفاوت پلاک و تارتار در این است که تارتار نمونه سخت شده پلاک است. زدودن تارتار می تواند بسیار دشوارتر از پاک کردن پلاک باشد و فقط توسط دندانپزشک قابل انجام است.
قرار گرفتن مستمر بافت لثه ها در معرض باکتری های موجود در پلاک باعث التهاب آنها می شود. پلاک و تارتار هر دو خطر پوسیدگی، التهاب لثه و سایر بیماری های دندانی را افزایش می دهند. این می تواند باعث خونریزی، درد، قرمزی و در برخی موارد عفونت شود. التهاب مزمن پریودنتیت همچنین یک عامل خطر برای سایر بیماری ها از جمله بیماری های قلبی عروقی است. دانستن نحوه تمایز بین پلاک و تارتار می تواند به شناسایی علائم هشدار دهنده مشکلات سلامت دندان کمک کند.
به خواندن این مقاله ادامه دهید تا در مورد تفاوت پلاک و تارتار بیشتر بدانید.
علائم و نشانه های پلاک و تارتار دندان
گرچه علائم پلاک و تارتار مشابه هستند، اما می توانند تفاوت هایی داشته باشند.
علائم پلاک عبارتند از:
- احساس مبهم روی دندان ها
- بوی بد مزمن دهان
- لثه های حساس، قرمز یا متورم که ممکن است هنگام مسواک زدن خونریزی کنند
علائم تارتار عبارتند از:
- احساس خشن روی دندان ها
- بافت لثه متورم
- لثه هایی که به راحتی خونریزی می کنند
علل
تقریباً 700 گونه از موجودات کوچک از جمله باکتری ها روی دندان ها و اطراف آن زندگی می کنند. بسیاری از این باکتری ها می توانند به یکدیگر بپیوندند و یک بیوفیلم تشکیل دهند. پلاک پیوسته در حال تشکیل شدن روی دندان ها است. این لایه در نتیجه تماس باکتری های موجود در دهان با قند یا نشاسته موجود در غذا یا نوشیدنی هایی که می خورید ایجاد می شود. نوشیدنی هایی مانند شیر، آب میوه و نوشابه و خوراکی هایی مانند میوه، پاستا و نان حاوی کربوهیدرات هستند.
با مصرف خوراکی های حاوی قند و نشاسته، باکتری های موجود در دهان نوعی اسید آزاد می کنند تا به تجزیه این کربوهیدرات ها کمک کنند. این اسیدها، همراه با باکتری ها و کربوهیدرات ها، با یکدیگر ترکیب می شوند و لایه چسبناکی به نام پلاک را تشکیل می دهند.
تارتار زمانی تشکیل می شود که پلاک از طریق مسواک زدن و پاکسازی بین دندان ها به صورت روزانه، به اندازه کافی زدوده نشود. این باعث سفت شدن پلاک و ایجاد تارتار می شود.
نحوه تشخیص پلاک و تارتار
هر دو پلاک و تارتار توسط دندانپزشک در یک معاینه معمول دندانی قابل تشخیص هستند.
در طول یک ویزیت، دندانپزشک دهان، دندان ها و لثه ها را معاینه می کند و همچنین در مورد سوابق پزشکی شما سوالاتی می پرسد. بسته به شرایط، دندانپزشک ممکن است از ابزارهایی برای بررسی لثه ها استفاده کند.
دندانپزشک تنها با معاینه دهان و لثه ها قادر به تشخیص پلاک و تارتار خواهد بود. هیچ آزمایش خاصی برای این مورد نیاز نیست. بسته به آنچه که پیدا می کنند، ممکن است یک تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس را برای بررسی حفره ها توصیه کنند.
درمان پلاک و تارتار
زدودن پلاک و تارتار ممکن است به درمان بیماری لثه و جلوگیری از بدتر شدن آن و همچنین پیشگیری از، از دست رفتن دندان ها کمک کنند. مدیریت بیماری لثه همچنین می تواند سلامت دندان ها را بهبود دهد و ممکن است خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش دهد.
پلاک و تارتار به درمان های متفاوتی نیاز دارند. پلاک را می توان با رعایت بهداشت خوب دهان و دندان، از جمله صحیح مسواک زدن روزانه و نخ دندان کشیدن درست درمان کرد. تارتار فقط توسط دندانپزشک و با پاکسازی تخصصی دهان قابل درمان است.
دندانپزشک همچنین ممکن است گزینه های درمانی دیگری مانند سیلانت های دندانی و درمان های فلوراید را پیشنهاد دهد. جرمگیری و تسطیح سطح ریشه های دندان پلاک های زیر لثه را از بین می برد، جایی که ممکن است باعث التهاب و سفت و تبدیل شدن آن به تارتار شود. دندانپزشک قادر خواهد بود بهترین گزینه درمانی را به شما توصیه کند.
بهداشت دهان
پلاک را می توان در خانه از طریق یک روتین بهداشتی خوب دهان و دندان درمان کرد. دو مرتبه در روز مسواک زدن دندان ها و حداقل یک مرتبه نخ دندان کشیدن در روز پلاک ها را به درستی از بین خواهد برد.
تکنیک صحیح مسواک زدن
برای صحیح مسواک زدن دندان ها:
- مسواک را با زاویه 45 درجه در مقابل خط لثه نگه دارید.
- از حرکات کوتاه، تقریباً نیمی از دندان استفاده کنید.
- به آرامی مسواک بزنید. مسواک زدن خیلی خشن می تواند باعث حساسیت دندان یا تحلیل رفتن لثه ها شود.
- تمام سطوح دندان ها، خارج و داخل را مسواک بزنید.
- به خاطر داشته باشید که حفره ها و شکاف های بالای دندان ها، جایی که عمل جویدن را انجام می دهید، را مسواک بزنید.
- دو تا سه دقیقه مسواک بزنید.
در حالی که مسواک زدن پلاک را از روی دندان ها پاک می کند، اما به از بین بردن پلاک بین دندان ها، زیر بریس ها یا زیر خط لثه کمکی نخواهد کرد. به همین دلیل است که نخ دندان کشیدن حداقل یک مرتبه در روز اهمیت دارد. دندانپزشکان معمولاً استفاده از نخ دندان موم نزده را توصیه می کنند، زیرا نازک تر است و استفاده از آن آسان تر است.
تکنیک صحیح نخ دندان کشیدن
نخ دندان کشیدن مؤثر:
- نخ دندان را به آرامی بین دو دندان فرو ببرید و از حرکت رفت و برگشتی برای حرکت دادن نخ استفاده کنید.
- تکه نخ را در امتداد لبه های دندان ها خم کنید تا به شکل C درآید، و آن را در طرفین هر دندان بالا و پایین ببرید.
- نخ دندان کشیدن بین هر دندان را تکرار کنید.
- نخ دندان کشیدن پشت دندان های عقبی را فراموش نکنید.
تارتار در خانه قابل درمان نیست. با مسواک زدن منظم نمی توان آن را از بین برد. فقط دندانپزشک می تواند تارتار را از بین ببرد. درمان تارتار شامل مراجعه به دندانپزشک و پاکسازی تخصصی دهان است.
دندانپزشک در طول یک ویزیت، پلاک و تارتار را می تراشد. آنها همچنین ممکن است گزینه های درمانی دیگری را پیشنهاد دهند.
سیلانت های دندانی
سیلانت ها یک پوشش پلاستیکی رنگ آمیزی شده هستند که روی نواحی دندانی دخیل در جویدن اعمال می شوند. سیلانت ها اغلب روی دندان های مولر و پرمولر اعمال می شوند.
سیل مایع روی دندان ها اعمال می شود، جایی که شیارهای روی هر دندان را می پوشاند. سپس با استفاده از نوع خاصی از نور “کیور” یا سخت می شود. این کار باعث بوجود آمدن یک مانع سخت می شود که از مینای دندان در برابر پلاک و جرم محافظت می کند.
درمان های فلوراید
فلوراید یک ماده معدنی است که با ایجاد مقاومت دندان در برابر اسید از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. همچنین فلوراید تراپی ممکن است پوسیدگی اولیه دندان ها را معکوس کند.
پیشگیری از ایجاد پلاک و تارتار
- دندان های خود را دو مرتبه در روز به مدت دو تا سه دقیقه مسواک بزنید.
- هر روز نخ دندان بکشید. نخ دندان کشیدن قبل از مسواک زدن پلاک بیشتری را از بین می برد.
- از دهانشویه استفاده کنید.
- آدامس فاقد قند بجوید. اگر بلافاصله بعد از نوشیدن یا خوردن نمی توانید دندان های خود را مسواک بزنید، جویدن آدامس فاقد قند ممکن است به پیشگیری از ایجاد پلاک کمک کند. به دنبال آدامسی باشید که دارای برچسب تأییدیه انجمن دندانپزشکی باشد.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید. مصرف غذاها و نوشیدنی های نشاسته ای و شیرین مانند نوشابه و نان سفید را محدود کنید و میوه ها و سبزیجات و میان وعده های سالم را انتخاب کنید.
- به دندانپزشک مراجعه کنید. اکثر افراد باید یک یا دو مرتبه در طول سال برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنند، اما برخی افراد به ویزیت بیشتری نیاز خواهند داشت. حتی اگر علائم ندارید، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک به پیدا کردن مشکلات مربوط به دندان کمک خواهد کرد، زمانی که درمان ساده تر و اغلب مقرون به صرفه تر است. دندانپزشک همچنین می تواند شرایط یا بیماری های دیگری که علائمی را در دهان نشان می دهند، را شناسایی کند.
خلاصه
پلاک به عنوان یک واکنش بین باکتری های موجود در دهان، اسید و قندها و نشاسته های موجود در غذا ایجاد می شود. پلاک یک لایه چسبناک روی دندان ها تشکیل می دهد و باید با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم دندان ها زدوده شود. پلاک ها اگر به درستی برداشته نشوند، به جرم یا تارتار تبدیل می شوند. تارتار فقط توسط دندانپزشک قابل برداشتن است. هم پلاک و هم تارتار با رعایت بهداشت خوب دهان و دندان قابل پیشگیری هستند. در صورت داشتن هر گونه نگرانی در مورد دندان ها یا سلامت دهان خود، باید با دندانپزشک خود صحبت کنید.
سخن پایانی
در حالی که پلاک را می توان با مراقبت های منظم دندانی در منزل مدیریت کرد، تارتار باید توسط دندانپزشک مراقبت شود. مهم نیست که چقدر بهداشت دهان و دندان شما عالی باشد، تشکیل پلاک و تارتار اجتناب ناپذیر است. پس هر شش ماه یک بار به دیدن ما بیایید! وظیفه ما این است که به شما کمک کنیم لبخندی زیبا و سالم بدون پلاک و تارتار داشته باشید.
پرسش های متداول در مورد پلاک و تارتار
چگونه می توان پلاک را از روی دندان های خود پاک کرد؟
با استفاده از مسواک و خمیر دندان و از طریق نخ دندان کشیدن می توان پلاک را از روی دندان ها پاک کرد. دندان ها را دو مرتبه در روز و به مدت دو تا سه دقیقه مسواک بزنید و یک مرتبه در روز از نخ دندان استفاده کنید.
چه زمانی پلاک به تارتار تبدیل می شود؟
پلاک ها اگر به درستی از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برداشته نشوند، به جرم تبدیل می شوند. تقریباً از هر 10 نفر یک نفر مستعد تجمع سریع تارتار است. برای پیشگیری از تشکیل تارتار، باید ابتدا از تشکیل پلاک پیشگیری کنید.
برای جلوگیری از تجمع پلاک چه مدت باید دندان های خود را مسواک بزنید؟
دندانپزشکان مسواک زدن دندان ها، دو تا سه دقیقه و دو مرتبه در روز را توصیه می کنند.
دندانپزشک چگونه تارتار سفت شده را از بین می برد؟
دندانپزشک در طول پاکسازی کامل دهان در مطب دندانپزشکی، تارتار را خراش می دهد. فقط دندانپزشک می تواند تارتار را از بین ببرد. نمی توان این کار را با یک مسواک معمولی در منزل انجام داد.
ثبت ديدگاه