نقش سلول های بنیادی در درمان ارتودنسی

از دست رفتن دندان اتفاقی است که می تواند در شرایط متعددی اتفاق بیفتد. جایگزینی دندان به دلایل زیبایی و سلامتی ضروری است. مهندسی بافت دندان یکی از درمان هایی است که بیشتر از روش های موجود می تواند مؤثر واقع شود. مهندسی دندان رویکرد جدید است که در آن از سلول های بنیادی گرفته شده از دندان استفاده می شود.

سلول بنیادی دندان چیست؟

اینها سلول های بنیادی هستند که داخل دندان وجود دارند. این سلول های بنیادی درون پالپ دندان وجود دارند، که بافت نرم زنده ای است که داخل دندان وجود دارد. بهترین زمان برای برداشت سلول های بنیادی دندان زمانی است که کودک دندان شیری خود را از دست می دهد. منابع دیگر سلول های بنیادی دندان وجود دارند، از جمله الیاف پریودنتال لیگامان که کامل رشد کرده است و فولیکول دندان. سلول های بنیادی سلول هایی هستند که این قابلیت را دارند که به صورت خود به خود احیاء شوند و بر اساس نوع سلول می توانند دسته بندی شوند.

تکثیر دندان

سلول های بنیادی قادرند به طور نامحدود تکثیر شوند. دانشمندان در سراسر دنیا تلاش کرده اند در یابند چه نوع سلول های بنیادی می توانند به سلول های جدید یا انواع مختلف بافت ها تبدیل شوند. برخی سلول های بنیادی پالپ دندان می توانند به نورون ها تبدیل شوند.

درمان با سلول های بنیادی

درمان با سلول های بنیادی توجه بسیاری از محققان در سراسر دنیا را به خود جلب کرده است. درمان با سلول های بنیادی در ارتودنسی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. اولتراسوند درمانی، که تحت عنوان اولتراسوند با شدت پایین نیز نامیده می شود، نخستین بار در سال 2002 و در طول بازسازی استخوان انحراف فک پایین در خرگوش ها معرفی شد. تحقیقات بسیاری در خصوص فرایندهای مولکولی اولتراسوند درمانی و آینده احتمالی که می تواند در ارتودنسی داشته باشد صورت گرفته است.

انواع سلول های بنیادی

سلول های بنیادی مغز استخوان

مغز استخوان یکی از بهترین منابع سلول های بنیادی است و حداقل دو دسته از آنها را در خود جای داده است: سلول های بنیادی مزانشیمی (MSCها) و سلول های بنیادی هماتوپوئتیک (HSCها). MSCها به انواع سلول ها تبدیل می شوند، از جمله استئوبلاست ها، کندروسیت یا سلول های غضروفی، آدیپوسیت یا سلول های چربی، فیبروبلاست ها، میوسیت یا سلول های ماهیچه ای، و سلول های شبیه نورون. در مطالعات بسیاری نشان داده شده است که MSCها می توانند بافت های مزانشیمی متعددی را بازسازی کنند، از جمله استخوان، غضروف، و بافت چربی.

HSCها در مغز استخوان و در امتداد MSCها واقع شده اند. تصور می شود که MSCها در کنار استئوبلاست ها به عنوان سلول های استرومائی stromal cells  برای HSCها عمل کنند. HSCها موجب تکثیر و ذخیره سازی نسل های مختلف سلول های خونی می شوند. HSCها مدت هاست که کاشت مغز استخوان مورد استفاده قرار گرفته است. استئوبلاست ها- سلول های جذب کننده استخوان که در طول دوره گردش استخوان و جابجایی های ارتودنتیک دندان ها فعال هستند- از سلول های هماتوپوئتیک گرفته می شوند، در حالی که استئوبلاست ها و ادونتوبلاست ها عموماً از سلول های MSC گرفته می شوند.

سلول های گرفته شده از پوسته عصب

سلول های پوسته عصبی جمجمه برای رشد دندانی، دهانی، و ساختارهای کرانیوفاسیال ضروری هستند. اکثر این ساختارها در نتیجه فعل و انفعالات MSCها و سلول های پوسته عصبی جمجمه روی یکدیگر شکل می گیرند. پوسته عصب در طول دوره جنینی شکل می گیرد. سلول های پوسته عصب به صورت منتقل می شوند و می توانند به انواع سلول هایی تبدیل شوند که بافت هایی مانند دندان، استخوان، و غضروف تولید می کنند. در رشد بافت های دندانی، دهانی، و کرانیوفاسیال، سلول های پوسته عصب با سلول های مزانشیمی تعامل پیدا می کنند.

با این حال، این که چگونه سلول های پوسته عصب به این بافت ها تبدیل می شوند ناشناخته است. سلول های پوسته عصب جمجمه باعث بوجود آمدن سلول های اکتومزانشیم می شوند که در عوض انواع مختلف بافت ها را شکل می دهند، از جمله نورون ها، پِی، غضروف، عاج دندان، و استخوان. اکثر استخوان های کرانیوفاسیال، به استثنای پایه جمجمه، با استخوان سازی درون غشائی intramembranous ossification، یا رسوب ماتریکس استخوان توسط استئوبلاست ها شکل می گیرند. با این حال، رشد دندان نیازمند یک دسته فعل و انفعالات پیچیده بین اپیتلویم دهانی و اکتومزانشیم زیر آن است.

انواع سلول های بنیادی دندان

انواع سلول های بنیادی دندان عبارتند از:

سلول های نمونه فولیکول دندان

فولیکول دندان نوعی بافت مزانشیمی شل است که به دور جرم دندانی که در حال رشد است پیچیده شده است و مسئولیت آن تشکیل سلول های نمونه پریودنتال است.

سلول های بنیادی از پاپیلای آپیکال دندان

پاپیلای آپیکال دندان دائمی نابالغ حاوی سلول های بنیادی مزانشیمی است. MSCها نوع خاصی از سلول های بنیادی بالغ هستند که از التهاب می کاهند، از ایجاد اسکار روی پوست می کاهند، و عملکرد سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهند.

سلول های بنیادی پالپ دندان

سلول های بنیادی پالپ دندان سلول هایی هستند که از بافت پالپ دندان مولر سوم کشیده شده گرفته شده اند.

سلول های بنیادی الیاف پریودنتال لیگامان

سلول های بنیادی الیاف پریودنتال لیگامان (PDLSCها) سلول های بنیادی هستند که در منطقه اطراف عروق پریودنشیوم واقع شده اند، که بافتی است که دندان را احاطه کرده است.آنها مسئول بازسازی عناصر پریودنتال مانند استخوان آلوئولار، سمنتوم، و الیاف پریودنتال لیگامان هستند.

نقش سلول بنیادی در درمان ارتودنسی

عملکرد سلول های بنیادی دندان

با تکمیل شکل گیری دندان، احتمالاً تعداد قابل توجهی از سلول های بنیادی دستخوش روند کاهش می شوند، اما با این حال حضور خود را در ساختارهای دندانی و پریودنتال، از جمله پالپ دندان های شیری و دائمی، الیاف پریودنتال لیگامان، و استخوان آلوئولار حفظ می کنند. سلول های بنیادی پالپ دندان یکی از سلول هایی هستند که بیشترین تحقیقات روی آنها صورت گرفته است. سلول های بنیادی پالپ دندان وقتی در آزمایشات روی موش ها استفاده و درون بدن آنها کار گذاشته می شدند، ترکیب عاج- پالپ را شکل می دهند.

نقش سلول بنیادی در درمان ارتودنسی

نقش سلول های بنیادی در درمان ارتودنسی

در ارتودنسی، بافت ها دستکاری می شوند تا ساختارهای دندانی و دهانی از نظر عملکردی و زیبایی به تعادل برسند. انواع مختلف سلول ها، از جمله سمنتوبلاست ها، ادونتوبلاست ها، استئوبلاست ها، فیبروبلاست ها، سلول های غضروفی و یاخته های ماهیچه ای برای درمان ارتودنسی حائز اهمیت هستند.

تحقیقات نشان می دهند در قسمت هایی که استخوان با انواع مختلف مواد (مانند ﺑﺘﺎ ﺗﺮي ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻓﺴﻔﺎت، هیدروکسی آپاتیت، مواد پیوند استخوان گاو، اسفنج ژلاتینی/ PGLA با BMP 2 و شیشه های زیستی) تقویت شده است، دندان ها بهتر جابجا می شوند. آلوگرافت به همراه مواد مختلف مانند شیشه های زیستی یا مشتقات ماتریکس مینای دندان، نیز می توانند نقائص استخوان آلوئولار را قبل از جابجایی دندان ها در یک منطقه برطرف نماید. مواد معدنی کلاژن های استخوان گاو نیز برای نقائص پریودنتال و نیز موفقیت جابجایی ارتودنتیک دندان ها استفاده می شود.