خشکی دهان و درمان ارتودنسی

همه ما برای مرطوب نگه داشتن محیط دهان و پاکسازی آن و نیز هضم غذا، بزاق لازم داریم. علاوه بر این، بزاق با کنترل باکتری ها و قارچ های داخل دهان از بروز عفونت پیشگیری می کند. وقتی دهان بزاق کافی تولید نکند، در دهان احساس خشکی و ناراحتی بوجود می آید. خوشبختانه، بسیاری از درمان ها می توانند به درمان خشکی دهان کمک کنند که زروستومیا  xerostomia نیز نامیده می شود.

علل خشکی دهان کدامند؟

• دریافت براکت های ارتودنسی برای نخستین مرتبه: خشکی دهان می تواند در نتیجه قرار گیری براکت ها برای نخستین مرتبه روی دندان ها بروز یابد، که علت نیز ممکن است این باشد که شما به شکلی متفاوت غذا می خورید و نفس می کشید. این منجر به بروز خشکی دهان در برخی از بیمارانی می شود که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرند.
• عوارض جانبی برخی داروهای خاص: خشکی دهان می تواند یکی از عوارض جانبی شایع بسیاری از داروهایی باشد که چه به صورت تجویزی و چه به صورت غیر تجویزی مصرف می شوند، از جمله داروهایی که برای درمان افسردگی، استرس، اضطراب، درد، آلرژی، سرما خوردگی ها (آنتی هیستامین ها و دکونژستان ها)، چاقی، آکنه، صرع، فشار خون (داروهای ادرار آور)، اسهال، حالت تهوع، اختلالات روانی، بی اختیاری ادرار، آسم، برخی برونکودیلاتورهای خاص، و داروهای بیماری پارکینسون. علاوه بر این، خشکی دهان می تواند از جمله عوارض جانبی داروهای شل کننده عضلات و آرام بخش ها باشد.
• عوارض جانبی برخی داروهای خاص و عفونت: خشکی دهان می تواند یکی از عوارض جانبی شرایط یا بیماری های پزشکی باشد، از جمله سندرم اسجوگرن، HIV ایدز، آلزایمر، دیابت، آنمی، فیبروز کیستیک، آرتزو روماتوئید، فشار خون بالا، پارکینسون، سکته مغزی، حمله قلبی، و اوریون.
• عوارض جانبی برخی درمان های دارویی خاص: آسیب به غدد بزاقی، غددی که بزاق تولید می کنند، می تواند منجر به کاهش مقدار بزاق تولید شده شود. به عنوان مثال، آسیب می تواند ریشه در پرتو افکنی به سر و گردن و انواع شیمی درمانی ها برای سرطان داشته باشد.
• آسیب عصبی: خشکی دهان می تواند نتیجه آسیب های عصبی باشد که به منطقه های سر و گردن، در نتیجه حادثه یا جراحی وارد شده است.
• دهیدراسیون یا کاهش آب بدن: شرایطی که منجر به دهیدراسیون (کم شدن آب بدن) می شود، از جمله تب، تعریق شدید، استفراق، اسهال، خونریزی، یا سوختگی ها می تواند منجر به خشکی دهان شود.
• برداشت غدد بزاقی با جراحی.
• سبک زندگی: کشیدن سیگار یا جویدن تنباکومی تواند روی مقدار بزاقی که تولید می شود و نیز خشکی شدید دهان تأثیر بگذارد. تنفس از راه دهان باز، تا میزان زیادی می تواند با این مشکل مرتبط باشد.
• خشکی دهان یکی از مشکلات شایع است که با بالا رفتن سن اتفاق می افتد.

خشکی دهان و درمان ارتودنسی

علائم و نشانه های خشکی دهان کدامند؟

علائم و نشانه های شایع این مشکل عبارتند از:

• داشتن احساس چسبندگی یا خشکی داخل دهان.
• خشکی مکرر
• زخم های داخل دهان؛ زخم یا ترک پوست در گوشه های دهان؛ لب های ترک خورده
• احساس خشکی داخل گلو
• احساس سوزش یا گزگز در دهان، مخصوصاً روی زبان
• خشکی، قرمزی، یا خراش و خونریزی روی زبان
• مشکلات در گفتار یا احساس کردن مزه، جویدن، و بلع
• خشکی گلو، خشکی مجرای بینی، و گلو درد
• بوی بد دهان

چرا خشکی دهان مشکل آفرین است؟

خشکی دهان علاوه بر بروز علائم و نشانه های ذکر شده در بالا، منجر به بالا رفتن خطرات ژنژیویت (بیماری لثه)، پوسیدگی دندان، عفونت های دهان، از جمله برفک دهانی. علاوه بر این، خشکی دهان می تواند باعث شود استفاده از پروتزهای دندانی نیز دشوار باشد.

خشکی دهان و درمان ارتودنسی

درمان خشکی دهان چگونه است؟

اگر فکر می کنید خشکی دهان در نتیجه مصرف داروهای خاصی بروز پیدا می کند، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند دوز داروی مصرفی شما را تنظیم کند یا داروی متفاوتی برای شما تجویز کند که موجب خشکی دهان نمی شود. علاوه بر این، پزشک می تواند برای شما دهانشویه تجویز کند تا رطوبت دهان را به آن بازگرداند. اگر این کار کمکی نکرد، پزشک می تواند دارویی به نام سالاژن تجویز کند که تولید بزاق را افزایش می دهد.

علاوه بر این، شما می توانید چند گامی که در زیر ذکر شده اند را طی کنید:

• آبنبات بدون قند بمکید یا آدامس بدون قند بجوید، مخصوصاً آدامس های حاوی زایلیتول. سعی کنید از نمونه های اسیدی آنها، مانند آدامس ها و آبنبات های لیمویی که می توانند باعث نرم شدن دندان شوند، بپرهیزید.
• برای کمک به حفظ رطوبت دهان مقدار زیادی آب بنوشید.
• با یک خمیر دندان فلورایده مسواک بزنید، از دهانشویه فلورایده استفاده کنید، و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
• تا حد امکان، از راه بینی، و نه از راه دهان نفس بکشید.
• از یک دستگاه بخور استفاده کنید تا به هوای اتاق خود رطوبت را بیفزایید.
• از جایگزین های مصنوعی بزاق دهان که بدون نیاز به نسخه دندانپزشک در داروخانه ها ارائه می شوند استفاده کنید.
• دائماً به صورت جرئه جرئه آب بنوشید.
• مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.