اسناد پزشکی لازم برای تشخیص و طرح درمان ارتودنسی

تشخیص ارتودنتیک

تشخیص ارتودنسی با شکایت والدین یا افراد نزدیک به کودک یا خود فرد از ظاهر دندان ها و فک ها آغاز می شود. اسناد اصلی که برای آغاز درمان ارتودنسی لازم هستند عبارتند از سوابق پزشکی، معاینات داخل و خارج دهانی، تصاویر رادیوگرافی از صورت و داخل دهان، نمونه ها و قالب های مطالعاتی، رادیوگراف های سفالومتریک پانورامیک و لترال.

در حال حاضر همه اسناد در قالب دیجیتالی هستند. در صورتی که تشخیص داده شود CBCT اطلاعات بهتری ارائه می دهد، بایستی فیلم های سفالومتریک لترال و پانورامیک از آنها استخراج شوند. اسنادی که پیش از درمان جمع آوری می شوند، علاوه بر ارزش تشخیصی آنها، به عنوان یک سنگ محک یا معیاری برای ارزیابی نتایج درمان استفاده می شوند.

تشخیص ارتودنسی و اسناد پزشکی مورد نیاز آن

سوابق پزشکی

درست مانند دندانپزشکی عمومی، جمع آوری سوابق پزشکی، از وضعیت عمومی پزشکی بیمار، اطلاعات کلی در اختیار ارتودنتیست قرار می دهد. برخی شرایط پزشکی مانند نیاز به آنتی بیوتیک پروفیلاکسی و دیابت می توانند شرایط قرار گرفتن بیمار تحت درمان ارتودنسی را تحت تأثیر قرار دهند. باید از بیماران سؤال شود آیا هیچ گونه مشکلات قلبی عروقی، یا جراحی تعویض مفصل داشته اند که پیش از هر گونه فرایند دندانپزشکی نیاز به درمان دارویی داشته باشند.

بیماران مبتلا به اختلالات رشد ممکن است نیاز به درمان های پیچیده تری داشته باشند. علاوه بر این، ارتودنتیست باید بداند چه شرایط پزشکی روی مجموعه کرانیوفاسیال و روند رشد دندان ها تأثیر می گذارند تا به این نتیجه برسد این شرایط چه تأثیری روی نتایج درمان ارتودنسی خواهند داشت.

یک دسته داروها هستند که می توانند روند درمان را با مشکل مواجه سازند، از جمله استفاده مداوم از داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDها)، فنیتوئین phenytoin، مکمل های استروژن، و بیس فسفونات ها. استفاده مداوم از داروهای NSAID مانع ترشح COX-1 و COX-2 می شوند و از سنتز پروستاگلاندین ها و تولید التهاب، که منجر به کاهش سرعت جابجایی دندان ها می شود، جلوگیری می کند. داروهای ضد صرع مانند فنیتوئین (دیلانیتن Dilantin)  می تواند منجر به هیپرپلازی بافت لثه شود، که می تواند موجب کاهش سرعت جابجایی دندان ها شود. گرچه مکانیزم عمل بیس فسفونات کاملاً درک نشده است، اما به نظر می رسد این داروها روند تغییر و تبدیل استخوان ها را کند می کنند.

نشان داده شده است که جابجایی دندان ها به نسبت دوز مصرفی بیس فسفونات کاهش می یابد. بیماران کم سن و سالی که داروهای اختلالات نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) دریافت می کنند ممکن است مشکلات اجتماعی- رفتاری داشته باشند. اینها می توانند روی تعهد بیمار به روند درمان تأثیر منفی داشته باشند. برخی گزارشات حاکی از این هستند که ریتالین Ritalin می تواند روی سرعت رشد تأثیر منفی داشته باشد.

نکته پایانی اینکه، حساسیت ها نیز باید مورد توجه قرار بگیرند. شایع ترین آلرژی که ممکن است درمان ارتودنسی را با مشکل مواجه سازد حساسیت به نیکل موجود در اکثر سیم های ارتودنسی و لاتکس موجود در برخی موادی است که برای الاستیک های ارتودنسی استفاده می شود. اکثر حساسیت هایی که به نیکل وجود دارند، غیر از در موارد شدید، منجر به بروز هیچ واکنش آلرژیکی نمی شوند، زیرا بزاق دهان از غلظت آن داخل دهان می کاهد.

برای بیمارانی که واکنش حساسیتی تجربه می کنند، گزینه هایی مانند براکت های تیتانیومی فاقد نیکل و سرامیکی در دسترس هستند. در مورد حساسیت به لاتکس، الاستیک های فاقد لاتکس و دستکش های نیتریل  nitrile باید استفاده شوند. در صورت لزوم، ارتودنتیست باید با پزشک معالج بیمار در خصوص شرایط پزشکی و مشکلات آن برای درمان ارتودنسی گفتگویی داشته باشد.

تشخیص ارتودنسی و اسناد پزشکی مورد نیاز آن

سوابق دندانپزشکی

ارتودنتیست باید از بیمار بپرسد آیا والدین یا خواهر و برادرهای وی درمان ارتودنسی انجام داده اند یا خیر. در این صورت، مال اکلوژن آنها از چه نوعی بوده است. شواهدی وجود دارند مبنی بر اینکه برخی مشکلات دندانی و مشخصه های اکلوزال، از جمله از دست رفتن دندان ها و جابجایی آنها، و نیز برخی الگوهای رشد خاص، که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی می باشند، روی روند درمان ارتودنسی تأثیر می گذارند. مهم است ارتودنتیست از بیمار بپرسد آیا برای مراقبت و چکاپ های معمول به طور منظم به دندانپزشک مراجعه می کند یا خیر.

دندان های همه بیمارانی که قرار است تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرند، قبل از درمان باید عاری از هر گونه پوسیدگی باشند و از سلامت دهانی خوبی برخوردار باشند. بعلاوه، این فرصت بوجود خواهد آمد تا سطح آگاهی خانواده از سلامت دندانی را مشخص نمود. آسیب به دندان های دائمی می تواند منجر به از بین رفتن حیات ریشه دندان یا حتی شکستگی آن شود، که قبل از آغاز درمان ارتودنسی باید توسط متخصص درمان ریشه (اندودنتیست) یا دندانپزشک عمومی مورد رسیدگی قرار گیرد.

علاوه بر این، این مشکل می تواند منجر به انکیلوز دندان شود که باعث خواهد شد جابجایی دندان غیر ممکن شود. دندانی که دچار حوادث دندانی شده است بیشتر از سایر دندان ها می تواند مستعد تحلیل و جذب ریشه باشد. آسیب و ضربه به فک ها (مثلاً، ضربه به چانه) نیز می تواند منجر به رشد نامتقارن کندیل و در نتیجه عدم تقارن صورت شود. هر گونه عادتی که بیمار در گذشته یا در حال حاضر داشته یا دارد نیز باید مورد بررسی قرار گیرند، از جمله عادت مکیدن انگشت، تنفس دهانی، خر و پف کردن، جویدن ناخن، و چندین عادت دیگر.

این عادات می توانند منجر به بروز مال اکلوژن ها یا الگوهای ساییدگی خاص دندان ها شوند که می توانند روی روند درمان تأثیر بگذارند و اگر برای مدت زمان طولانی درمان نشوند، منجر به تغییرات اسکلتی شوند.