در این نوشته می خوانید:
اکثر افراد نمی دانند راه های مختلفی برای صاف کردن دندان ها وجود دارد. در بسیاری موارد، ارتودنتیست ها از روش های مرسوم و سنتی استفاده می کنند، که ممکن است چندان خوب نباشد. تنها حدود 5% از ارتودنتیست ها و دندانپزشک ها از ارتودنسی فانکشنال برای درمان مشکلات کجی دندان های بیماران خود استفاده می کنند. شاید اکنون این سؤال به ذهنتان برسد که ارتودنسی قدیمی یا سنتی با ارتودنسی فانکشنال چه تفاوتی دارد. برای درک تفاوت بین این دو روش درمان، ابتدا باید بدانید ارتودنسی و ارتوپدی به چه معنا هستند. درمان ارتودنسی تنها شامل جابجایی دندان ها است. در حالی که، ارتوپدی به استخوان ها می پردازد.
ارتودنسی سنتی
درمان معمولی یا سنتی ارتودنسی در سنین بالا آغاز می شود. معمولاً تا زمانی که همه دندان های دائم بیرون بیایند ارتودنتیست باید صبر کند. در صورتی که مشکل دندان ها فشردگی شدید آنها باشد، نیاز است یک یا چند دندان کشیده شود تا در دهان جای کافی برای صاف ایستادن همه دندان ها وجود داشته باشد. به محضی که جای کافی ایجاد شود، دندان ها صاف می شوند. در 90 درصد موارد، برای ایجاد این فضا در داخل دهان، دو دندان پرمولر کشیده می شوند. مشکلی که این روش درمان دارد این است که از عرض صورت بیمار کم می شود، در نتیجه از جذابیت آن کاسته می شود، علاوه بر این، طول لبخند بیمار بسیار کوتاه خواهد شد (لبخند او تنها شش دندان جلو را به نمایش خواهد گذاشت. بعلاوه، دندان ها رو به عقب کشانده می شوند تا فاصله بوجود آمده در نتیجه کشیدن دندان ها حذف شود، اقدامی که می تواند منجر به بروز اختلالات فکی- گیجگاهی TMJ، و یا مشکلات مجرای تنفسی شود.
ارتودنسی فانکشنال
بر خلاف ارتودنسی سنتی، ارتودنسی فانکشنال در سنین پایین آغاز می شود. می توان حتی این روش درمان را در سن 7 سالگی شروع کرد، در حالی که بیمار هنوز در حال رشد است، ارتودنتیست عرض قوس دندانی را افزایش می دهد تا فضای کافی برای صاف ایستادن همه دندان ها ایجاد شود و فشردگی دندان ها برطرف شود. با افزایش عرض قوس دندانی، همه دندان های دائم جای کافی برای درست رشد کردن خواهند داشت. این روش نوعی درمان ارتوپدی (جابجایی استخوان) محسوب می شود. در حالی که هر دو قوس دندانی بالا و پایین در حال افزایش عرض هستند، وضعیت فک پایین در ارتباط با فک بالا در حال تغییر است. در نتیجه، پروفایل یا نیمرخ چهره زیباتر و لبخند بیمار عریض تر خواهد شد، بدون اینکه هیچ یک از دندان ها کشیده شوند. بعلاوه، از آنجا که فک پایین به جای عقب رفتن رو به جلو تغییر وضعیت پیدا کرده است، موجب بهبود اختلالات فکی- گیجگاهی خواهد شد. در ارتودنسی فانکشنال بریس ها (براکت ها و سیم های کمانی) یا اینویزیلاین به عنوان آخرین مرحله درمان برای صاف کردن دندان ها استفاده می شوند. بنابراین، از هر دو روش های درمان ارتوپدی و ارتودنسی برای درمان بیمار استفاده می شود.
صاف کردن دندان ها با کمک ارتودنسی سنتی مقوله ای است که ارتودنسی فانکشنال در درجه دوم روی آن تمرکز دارد. پیش از آغاز هر گونه درمان ارتودنسی، ارتودنسی فانکشنال به جنبه های ارتوپدی سلامت عمومی بیمار می پردازد:
- استخوان های اسکلتی که سر و صورت را تشکیل می دهند.
- استخوان های فک بالا و پایین و مفاصل فکی- گیجگاهی TMJ.
- ارتباط میان مفاصل فکی- گیجگاهی با گردن و پشت.
- مجرای تنفسی بیمار
پس از پرداختن به این جنبه های رو به رشد ارتوپدی، هر یک از روش های درمان سنتی ارتودنسی که ممکن است برای صاف کردن دندان ها مناسب باشند بکار برده خواهد شد.
هدف ارتودنسی فانکشنال چیست؟
ارتودنسی فانکشنال قصد دارد با پرداختن به چهار جنبه ای که ذکر شد و با استفاده از روش های مختلف درمان ارتودنسی، به کودک کمک کند تا به اندازه پتانسیل ژنتیکی خود رشد کند. عریض کردن کام، که اندازه فک ها و مجرای تنفسی را افزایش می دهد، با استفاده از ابزارهای دهانی و بریس های سنتی اتفاق می افتد، بنابراین قادر خواهد بود جای کافی برای قرار گرفتن همه دندان ها فراهم آورد، بدون اینکه حتی یک دندان از دست برود (کشیده شود).
مراحل درمان ارتودنسی فانکشنال
از آنجا که ارتودنسی فانکشنال همراه با رشد کودک بهتر عمل می کند، بهتر است زمانی آغاز شود که سن او کم است- حدود 4 یا 5 سالگی. درمان معمولا طی دو مرحله انجام می شود:
مرحله اول
در مرحله اول، بیمار از ابزارهای دهانی فانکشنال استفاده می کند تا در صورت لزوم، عرض هر دو قوس دندانی او افزایش یابد. این ابزارها زمانی بهتر عمل می کنند که کودک در دوره واسط دندانی به سر می برد (تعدادی دندان دائم در کنار دندان های شیری وجود دارند). ابزارهای فانکشنالی که برای هدایت دندان ها به سمت محل درست طراحی شده اند و همزمان به بیمار کمک کنند عاداتی که موجب عملکرد ضعیف ماهیچه ها می شوند را ترک کند، در واقع می توانند شرایط مخرب ارتودنتیک را اصلاح نمایند، ظاهر چهره بیمار را بهبود بدهند، دندان ها را صاف کنند، و قوس دندانی را به بهترین شکل ممکن درآورند.
ابزارهایی که طی مرحله اول ارتودنسی فانکشنال مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از وسیع کننده کام، ابزار AFL و Myobrace. ارتودنتیست وضعیت هر بیمار را به دقت مورد بررسی قرار خواهد داد تا مناسب ترین ابزار را انتخاب نماید و بر اساس نیازهای هر بیمار به بهترین طرح درمان برسد. به طور کلی، مرحله اول حدود 9 تا 18 ماه طول می کشد، البته گاهی اوقات ممکن است طولانی تر شود.
مرحله دوم
پس از تکمیل رشد فک ها و بیرون آمدن همه دندان های دائم، در صورت لزوم بیمار باید از بریس های سنتی برای صاف شدن دندان ها استفاده نماید. ممکن است بریس ها متحرک باشند؛ بیمار می تواند از بین براکت های سرامیکی، فلزی، یا پلاستیکی یکی را انتخاب نماید، که به دندان ها متصل می شوند. نوع آخر قادر است دندان ها را سریع تر و راحت تر جابجا نماید؛ در آنها سیم ها کمتر جلب توجه می کنند؛ و با فشار ملایم و ممتدی که وارد می کنند قادرند دندان ها را به محل درست خود جابجا نمایند. مرحله دوم معمولاً 9 تا 18 ماه دیگر زمان نیاز دارد، اما در برخی موارد ممکن است تا چند سال نیز طول بکشد، که به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله سن بیمار، روش درمان، و وخامت مشکل بیمار. هر چه بیمار در دنبال کردن دستورالعمل های ارتودنسیت خود دقت بیشتری داشته باشد، درمان مؤثرتر خواهد بود و هر چه درمان در سنین پایین تر آغاز شود، طول درمان کوتاه تر خواهد بود.
جمع بندی
ارتودنسی سنتی اجازه می دهد دندان ها صاف شوند؛ در واقع تنها هدف آن همین است، اما می تواند منجر به باریک تر شدن لبخند، صاف شدن نیمرخ، و احتمالاً اختلالات فکی- گیجگاهی یا مشکلات تنفسی در آینده شود. در حالی که ارتودنسی فانکشنال رویکردی است که تمرکز آن روی سلامت همه اعضای سر و گردن بیمار است بنابراین همه مشکلات او را برطرف می کند: صورت، اختلالات فکی گیجگاهی، و در نهایت دندان ها. در نتیجه نیمرخ چهره زیباتر، لبخند بیمار به پهنای صورت و متناسب با چهره او، و مفصل فکی- گیجگاهی سالم تر خواهد بود، که همه اینها بدون کشیده شدن دندان ها بدست خواهند آمد.
ثبت ديدگاه