موم ارتودنسی

موم ارتودنسی یا موم دندان (یا ارتو وکس ortho wax) که ممکن است با هر نام دیگری شناخته شوند، همگی یک محصول هستند. برندهای مختلف از مواد مختلفی برای ساخت آن استفاده می کنند، اما در هر صورت نوعی روغن سفت شده است که از اِستِرهای esters (ماده ای که از ترکیب اسید و الکل بدست می آید) اسید چرب، هیدرو کربن ها hydrocarbons، یا دیگر ترکیبات ارگانیک ساخته می شود. نمونه گیاهی آنها نیز وجود دارد، بعلاوه، موم ها را می توان از چربی ها یا روغن های گیاهی نیز تهیه کرد.

موم ارتودنسی

موم دندان یا موم ارتودنسی از چه ماده ای تولید می شود؟

معمولاً موم های زنبور عسل، کاربامید carbamide، کارنوبا carnauba، یا پارافین paraffin استفاده می شوند. گاهی اوقات موادی مانند چربی های حیوانی برای تولید موم ارتودنسی استفاده می شوند. این ماده معمولاً دافع آب است و در آب یا بزاق حل نمی شود.

موم ارتودنسی چه کاربردهایی دارد؟

موم ارتودنسی که عموماً تحت عنوان موم تسکین دهنده شناخته می شود می تواند برای افرادی که از براکت های ارتودنسی استفاده می کنند یک موهبت محسوب شود. براکت های ارتودنسی عموماً از جنس فلز هستند و معمولاً لبه ها و قطعات نوک تیز دارند که می توانند داخل دهان، گونه ها و زبان فرو بروند و موجب زخم شدن آنها بشوند. گاهی اوقات هم سیم ها شل می شوند یا گیره ها برآمدگی ایجاد می کنند که موجب بریدگی بافت های داخل دهان شوند. در برخی موارد نادیده گرفتن این بریدگی ها می تواند موجب عفونی شدن آنها شود. زخمی که به این شکل ایجاد می شود حداقل یک هفته نیاز دارد تا بهبود پیدا کند. موم ارتودنسی روی لبه های نوک تیز گذاشته می شود تا روی نوک سیم ها یا لبه های براکت ها را بپوشاند. از این طریق این نقاط خطرناک پوشش داده می شوند تا داخل حفره دهان و بافت های نرم آن آسیب نبینند یا زخم های ارتودنسی فرصت پیدا کنند بهبود پیدا کنند. موم ارتودنسی برای افرادی که پروتز های پارسیل استفاده می کنند نیز مفید هستند.

امروزه برخی ارتودنتیست ها به انتخاب بیمار، برای او از براکت های پلاستیکی یا سرامیکی استفاده می کنند که نه تنها کمتر دیده می شوند، بلکه اصطحکاک کمتری با بافت های داخل دهان ایجاد می کنند. اما براکت های فلزی هنوز پر استفاده تر هستند. موم ارتودنسی مانعی بین ابزار و بافت های داخل دهان ایجاد می کند تا مانع آزار دیده آنها شود.

موم ارتودنسی

آیا موم ارتودنسی قابل خوردن است؟

البته که هست. هر چند موم ارتودنسی مغذی نیست (ارزش تغذیه ای ندارد)، اما هضم آن مانند همه موادی که در دندانپزشکی استفاده می شوند کاملاً بی خطر است، به همین دلیل اگر به هر دلیلی قورت داده شد نباید نگران شد. کار کاملاً اشتباه این است که پوشش ارتودنتیک از ماده ای غیر خوراکی تهیه شده باشد.

آیا انواع موم هایی که عموماً استفاده می شوند با یکدیگر تفاوت دارند؟

هم آری، هم خیر. از لحاظ عملکردی خیر، همه آنها یک کار انجام می دهند، و میزان کارایی آنها یکی است. اما اگر بخواهیم از نظر ویژگی های هر یک از آنها به آن نگاه کنیم، آری تفاوت هایی وجود دارد. نخستین تفاوتی که می توان به آن اشاره کرد این است که برخی از آنها از چربی های حیوانی ساخته می شوند یا در آنها اِستِر  اسیدهای گرفته شده از فراورده های حیوانی استفاده شده است، و برخی از آنها نیز کاملاً بر پایه چربی های گیاهی هستند که از مواد گیاهی مختلف استخراج شده اند، برخی دیگر نیز بر پایه موم زنبور عسل هستند (که گزینه آخر از همه رایج تر است).

تفاوت دیگری که وجود دارد مزه هایی است که آنها دارند، زیرا به آنها مزه هایی مانند نعنا، یا دیگر طعم دهنده ها افزوده می شود و برخی دیگر نیز واقعاً هیچ مزه ای ندارند. موم های مزه دار و بدون مزه همگی به یک شکل عمل می کنند و به یک اندازه دوام خواهند داشت.

موم ارتودنسی

به جای موم ارتودنسی از چه چیزهایی می توان استفاده کرد؟

طی دوره ای که فرد ناراحتی همراه با استفاده از براکت های ارتودنسی را سپری می کند، دو چیز نباید فراموش شوند: مسکن هایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، زیرا وقتی جابجایی دندان ها آغاز می شود، درد آن آزار دهنده می شود؛ و موم ارتودنسی. وقتی موم ارتودنسی در دسترس نیست، گزینه های دیگری وجود دارند که می توان از آنها استفاده کرد.

آدامس

بهترین گزینه برای آسوده شدن از لبه های تیز ابزارهای ارتودنسی آدامس های فاقد شکر است. برای این کار یک تکه آدامس را به اندازه درست جدا کنید و با انگشتان خود آن را گلوله کنید، با گرمای انگشتان آدامس گرم می شود و آنقدر انعطاف پذیر می شود که به قسمت های نوک تیز ابزار بچسبد. اگر آدامس خشک خوب نمی چسبد، اندکی آن را بجوید تا حس دانه دانه بودن آن از بین برود سپس طبق دستور بالا، از آن استفاده کنید. آدامس فقط یک راهکار موقت است زیرا نمی تواند به خوبی موم چسبندگی خود را حفظ کند.

موم کندوی زنبور عسل

این نوع موم یکی از موادی است که برای ساخت موم های ارتودنسی استفاده می شود. علاوه بر این، نرم است و کندن آن راحت است. در صورتی که به کندوی زنبور عسل دسترس دارید به مقدار دلخواه از موم آن جدا کنید و پس از آماده سازی آن مانند آدامس، آن را روی قسمت مورد نظر بگذارید. چسبندگی موم کندوی زنبور عسل بهتر از آدامس است و به خوبی به قطعه خشک می چسبد. برای این منظور قبل از قرار دادن آن روی ابزار با یک تکه پنبه گلوله شده یا گاز استریل دندان و ابزار روی آن را خشک کنید.