در این نوشته می خوانید:
دندان های شما می توانند اطلاعات زیادی در مورد سلامت و عادات کلی شما نشان دهند. دندانپزشکان و متخصصان بهداشت دندان آموزش دیده اند تا دندان ها، لثه ها و دهان را معاینه کنند تا مشکلات را بررسی کنند و در مورد وضعیت سلامت، سبک زندگی و مراقبت از دهان بیمار اطلاعاتی کسب کنند. به خواندن این مقاله ادامه دهید تا همه چیز را در مورد وضعیت خود از روی لبخند خود بفهمید.
رنگ دندان
رنگ دندان ها می تواند اطلاعات مفیدی را ارائه دهند:
- دندان های سفید نشان دهنده عادات بهداشتی خوب دهان و عدم وجود لکه خارجی ناشی از غذا یا نوشیدنی است. سفیدی، مینای دندان را ضخیم و دست نخورده نشان می دهد.
- دندان های مایل به زرد می توانند به بهداشت نامناسب دهان اشاره کنند که باعث ایجاد پلاک می شود که به مرور زمان در مینای دندان نفوذ می کند. همچنین ممکن است مینای دندان نازک شده و ترک های کوچکی را نشان دهد که به عاج بیشتری اجازه می دهد خود را نشان دهد که زردتر است.
- دندان های خاکستری به احتمال زیاد به دلیل مینای نازک و سیگار کشیدن ایجاد می شوند. نیکوتین و تار حاصل از سیگار، سیگار برگ، پیپ و سایر محصولات تنباکو به داخل منافذ مینای دندان نفوذ کرده و به طور داخلی عاج زیرین را لکه دار می کند.
- دندان های بسیار سفید یا آبی – سفید نشان می دهند که فرد احتمالاً دندان های خود را از طریق بلیچینگ تخصصی، نوارهای سفید کننده یا سایر محصولات سفید کرده است. ای سفیدی طبیعی نیست اما نشان دهنده یک درمان زیبایی است.
- دندان های مات یا حتی شفاف نشانه نازک شدن پیشرفته مینای دندان در نتیجه بالا رفتن سن یا استعداد ژنتیکی است. هر چه مینای دندان نازک تر باشد، عاج زردتر بیشتر نمایان می شود.
رنگ دندان
تراز و فاصله دندان ها
صاف بودن و فاصله دندان ها نیز سرنخ هایی می دهد:
- دندان هایی که کاملاً صاف هستند احتمالاً در کودکی یا نوجوانی تحت درمان های ارتودنسی مانند بریس ها، نگهدارنده ها یا تری های الاینر قرار گرفته اند.
- دندان های کج، فشرده یا روی هم نشان می دهند که هیچ مداخله ارتودنتیکی انجام نشده است و دندان ها در تراز طبیعی خود قرار دارند.
- دندان های نامرتب ممکن است نشان دهنده عادت های مکیدن شست یا فشار دادن زبان در کودکی باشد.
- دندان هایی که فاصله بسیار زیادی دارند یا دارای فاصله هستند می توانند نشان دهند که ساختار استخوانی کافی برای حمایت از فاصله وجود ندارد.
- تراز ایده آل دندان ها در صورتی است که هر دندان با دندان بعدی اندکی تماس داشته باشد.
- دندان های فشرده فضای بسیار کمی بین خود دارند و باعث همپوشانی می شوند. این می تواند منجر به افزایش احتباس پلاک و خطر پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال شود.
- دندان های فاصله دار می تواند بقایای مواد غذایی را به دام بیندازد و به همین ترتیب خطرات سلامت دهان را افزایش دهند.
شرایط دندان و لثه
با معاینه چشمی دقیق تر، خود دندان ها و لثه ها می توانند چیزهای زیادی را آشکار کنند:
- حفره ها – حفره ها، سوراخ ها، یا نقاط تیره قابل مشاهده روی مینای دندان نشانه های واضحی از پوسیدگی دندان در اثر مسواک زدن ، نخ دندان کشیدن و مراقبت نامناسب از دندان ها هستند. آنها امکان نفوذ باکتری ها تا عمق عاج را فراهم می کنند.
- ترک ها یا شکستگی ها – دندان های ترک خورده یا شکسته احتمالاً سابقه تروما، آسیب، یا فشار ناشی از ساییدن یا فشرده شدن دارند. ترک های عمودی از سطوح جونده به سمت ریشه گسترش می یابند و به مرور زمان می توانند بدتر شوند.
- مینای فرسوده دندان – دندان های صاف و گرد با ارتفاع کاهش یافته نشان دهنده از بین رفتن قابل توجه مینای دندان در اثر سایش یا فرسایش ناشی از عادات غذایی اسیدی است. پرخوری عصبی یا رفلاکس نیز از علل شایع هستند.
- لکه ها – لکه های سطحی روی مینای دندان به معنای استفاده از محصولات خاصی است. استفاده از تنباکو باعث ایجاد لکه های قهوه ای در مینای دندان می شود، قهوه یا چای منجر به ایجاد لکه های سطحی زرد یا قهوه ای تیره می شود و شراب قرمز باد تغییر رنگ دندان ها به خاکستری ارغوانی ارتباط دارد. برخی از داروها مانند تتراسایکلین نیز باعث ایجاد لکه های خاکستری یا آبی می شوند زیرا در مینای دندان در حال تشکیل نفوذ می کنند.
- بیماری لثه – لثه های قرمز، متورم و ملتهب که به راحتی در حین مسواک زدن یا غذا خوردن خونریزی می کنند، نشانه روشنی از ژنژیویت و بیماری پریودنتال در حال پیشرفت است. بیماری لثه در صورت عدم درمان، می تواند منجر به تحلیل رفتن لثه، بوی بد دهان، لق شدن دندان ها و در نهایت از دست دادن دندان شود.
- دندان قروچه – ساییدن و فشردن مکرر که به آن براکسیسم نیز می گویند، سطوح جونده را فرسوده می کند و می تواند به مرور زمان دندان ها را بشکند. معمولاً در شب بدتر است. نشانه ها مینای دندان ساییده شده، ماهیچه های ماستر برجسته، و درد یا سوزش در مفاصل فک هستند.
شرایط دندان و لثه
تغییرات مرتبط با سن
با بالا رفتن سن، دندان های ما دچار تغییرات قابل پیش بینی می شوند که دندانپزشکان برای تخمین سن از آنها استفاده می کنند:
- کودکان خردسال دندان های شیری کمتر معدنی دارند که در حدود 6 تا 12 ماهگی ظاهر می شوند. دندان های دائمی آنها در حدود 6 سالگی در زیر لثه ها شروع به شکل گیری می کنند.
- رویش دندان عقل (مولر سوم) معمولاً در سنین 17 تا 25 سالگی آغاز می شود. آنها آخرین دندان هایی هستند که ظاهر می شوند و بیشتر در معرض نهفتگی هستند.
- دندان ها در اوایل دهه 20 شما سفیدترین، صاف ترین و تیزترین هستند که نشان دهنده مینای ضخیم و سالم است. مینای دندان به مرور زمان نازک می شود و به تدریج زرد می شوند.
- در اواسط دهه 30، مینای دندان ها شروع به نازک تر شدن، فرسایش موضعی و ترک های کوچک می کند. عاج بیشتری قابل مشاهده است و ظاهری زردتر ایجاد می کند.
- در دهه 40 زندگی، دندان ها به دلیل لکه ها، به تدریج تیره و زردتر می شوند، زیرا مینای دندان با افزایش سن به نازک شدن ادامه می دهد. سطوح ریشه ای که نزدیک به لثه ها بیشتر نمایان شده اند نیز زردتر هستند.
- پیشرفت تحلیل لثه در دهه 50 و بعد از آن، با از بین رفتن مینای دندان، باعث نمایان شدن سطوح زرد رنگ ریشه و عاج در خط لثه می شود. این باعث افزایش حساسیت می شود.
- افراد مسن اغلب دارای سایش، شکستگی و شفافیت بیش از حد هستند که در نتیجه باعث نازک، شکننده، زرد و بدشکل شدن دندان های می شوند. تحلیل لثه و از دست رفتن دندان نیز شایع است.
بیماران جوان تر معمولاً مینای ضخیم تر، سفیدتر و تیزتر دارند، در حالی که بیماران مسن تر مینای نازک تر، زرد، شفاف تر و افزایش تحلیل لثه ها را نشان می دهند. با این حال، عاداتی مانند سیگار کشیدن و بهداشت ضعیف می توانند باعث پیری زودرس دندان ها شوند.
ارتباطات سیستمیک سلامت
سلامت دهان و سلامت کل بدن به طور ذاتی با یکدیگر مرتبط هستند، بنابراین دندان های شما می توانند نکاتی را در مورد تعدادی از بیماری های سیستمیک ارائه دهند:
- بیماری لثه امکان ورود باکتری های دهان به جریان خون را فراهم می کند که می تواند با ایجاد پلاک شریانی و خطر بیشتر بیماری های قلبی عروقی، حمله قلبی و سکته مغزی ارتباط داشته باشد.
- بهداشت ضعیف دهان و بیماری لثه باعث رشد بیش از حد باکتری هایی می شود که می توانند به درون ریه ها استنشاق شوند و باعث عفونت های تنفسی مانند ذات الریه، برونشیت، COPD، و گشاد شدن راه های هوایی در مبتلایان به آسم می شوند.
- بیماری پریودنتال با افزایش مقاومت به انسولین و تشدید نوسانات سطح قند خون، کنترل دیابت را دشوارتر می کند.
- پوکی استخوان و از دست دادن دندان ارتباط نزدیکی با هم دارند – کمبود استروژن و کلسیم هم بر تراکم مواد معدنی استخوان و هم بر سلامت استخوان دندان یا فک برای زنان مسن تأثیر می گذارد.
- بدون دندان های کافی، تغذیه مناسب دچار اختلال می شود. دشواری در جویدن، گاز زدن برای خوردن گوشت، سبزیجات فیبری، آجیل، دانه ها و سایر غذاهای مهم را سخت تر می کند.
واضح است که سلامت به خطر افتاده دهان و دندان به طرق مختلف بر سلامت کل بدن تأثیر منفی می گذارد. حفظ دندان ها سلامت کلی شما را بهینه می کند و خطر بیماری را کاهش می دهد.
چه زمانی باید به دنبال مراقبت های دندانی بود؟
شما باید هر 6 ماه یک مرتبه معاینه و پاکسازی کامل دندان ها را انجام دهید تا از نزدیک سلامت دهان و دندان خود را کنترل کنید. در صورت داشتن هر یک از نگرانی های فوری زیر، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید:
- دندان درد، حساسیت یا درد شدید که مانع خوردن یا خوابیدن می شود
- تورم قابل مشاهده در لثه ها یا صورت
- خونریزی از لثه ها یا زخم دهان که خوب نمی شود
- هرگونه لق شدن یا جابجایی دندان های دائمی
- بوی بد دهان یا بوی سوخت مانند که پس از مسواک زدن ماندگار است
- شکستگی، لب پر شدگی یا ترک خوردگی دندان
- هر گونه برجستگی، ضایعات یا لکه های تغییر رنگ در دهان
- حساسیت ناگهانی به دما، بویژه به سرما
دریافت درمان سریع برای هر گونه مشکل دندانی قبل از بدتر شدن آنها می تواند از مشکلات گسترده در مسیر جلوگیری کند.
حفظ سلامت دندان ها
پیشگیری کلید حفظ لبخند شما و جلوگیری از پوسیدگی دندان یا بیماری است. این نکات مراقبت روزانه از دهان را دنبال کنید:
- دندان ها را دو مرتبه در روز با یک خمیر دندان فلورایده و مسواک نرم مسواک بزنید.
- یک بار در روز بین دندان ها نخ دندان بکشید تا پلاک ها و جرم ها سست شوند.
- برای کاهش تعداد باکتری ها، دهانشویه ضد میکروب در دهان غرغره کنید.
- مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین یا اسیدی که مینای دندان را خراب می کنند را محدود کنید.
- به جای نوشابه های اسیدی یا آبمیوه های شیرین با آب ساده هیدراته بمانید.
- هر 6 ماه یک مرتبه پاکسازی و چکاپ های دندانی را به طور منظم انجام دهید.
- برای تحریک جریان بزاق از محصولاتی مانند آدامس یا قرص خوشبو کننده دهان حاوی زایلیتول استفاده کنید.
انجام عادات خوب بهداشت دهان و دندان در منزل همراه با پاسکازی تخصصی دندانی بهترین راه برای حفظ دندان ها و لثه ها برای یک عمر است.
چه زمانی باید به دنبال مراقبت های دندانی بود؟
نتیجه گیری
سلامت دهان و دندان شما دیدگاه های بی شماری را در مورد سلامت عمومی، سبک زندگی و وضعیت سلامتی شما نشان می دهد. بسیاری از جنبه های دندان ها و لثه ها این امکان را برای دندانپزشکان فراهم می کند تا رژیم بهداشتی دهان، عوامل رژیم غذایی، خطر بیماری، مصرف تنباکو، داروها و موارد دیگر را ارزیابی کنند. اطمینان حاصل کنید که هر روز به درستی از دندان های خود مراقبت کنید و به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. این به سلامت بهینه دهان و دندان کمک می کند، خطر پوسیدگی و بیماری دندان را کاهش می دهد، و لبخند شما را در بهترین وضعیت خود حفظ می کند!
پرسش های پرتکرار
برخی از نشانه های دندان های سالم کدامند؟
علائم دندان های سالم عبارتند از:
- رنگ سفید و بدون لکه نشان دهنده مینای ضخیم تر و دست نخورده
- سطوح دندان صاف و صیقلی بدون حفره یا ترک
- تراز مناسب بدون فشردگی یا کجی
- عدم وجود هر گونه شواهد حفره های درمان نشده یا پوسیدگی
- لثه های سفت که صورتی رنگ و فاقد التهاب هستند
- بدون ناراحتی، حساسیت یا درد در هنگام غذا خوردن
- بوی دهان خوب بدون بوی بد مداوم
چه چیزی باعث می شود دندان ها سفیدتر یا زردتر به نظر برسند؟
دندان ها با خوب مسواک زدن، قرار گرفتن در معرض فلوراید و درمان های تخصصی سفید کننده سفیدتر به نظر می رسند. در اثر بالا رفتن سن، مینای دندان به طور طبیعی نازک و زرد می شود و به عاج زرد رنگ بیشتری اجازه نمایان شدن می دهد. لکه های قهوه، چای، شراب و سیگار نیز مینای دندان را زرد می کنند.
چگونه می توان دندان قروچه شبانه خود را متوقف کرد؟
برای کمک به جلوگیری از دندان قروچه (براکسیسم):
- کاهش استرس از طریق یوگا، مدیتیشن، ماساژ درمانی
- قبل از خواب از الکل، کافئین و مواد محرک اجتناب کنید.
- سعی کنید به جای خوابیدن به پشت، به پهلو بخوابید.
- یک روتین آرامش بخش قبل از خواب ایجاد کنید.
- از دندانپزشک خود در مورد یک محافظ دندان شبانه سفارشی بپرسید.
عدم رعایت بهداشت دندانی می تواند منجر به بروز چه مشکلاتی شود؟
پیامدهای بهداشت نامناسب دندانی شامل موارد زیر هستند:
- پوسیدگی دندان – تخریب مینای دندان امکان پوسیدگی دندان را فراهم می کند.
- بیماری لثه – التهاب و تحلیل رفتن لثه و بافت های استخوانی
- از دست دادن دندان – ناشی از بیماری شدید لثه و پوسیدگی درمان نشده دندان
- بوی بد دهان – ناشی از تجمع باکتری های دهانی
- بیماری پریودنتال – آسیب به بافت های اطراف و نگهدارنده دندان ها
چگونه کسی می تواند از ایجاد حفره ها جلوگیری کند؟
برای جلوگیری از ایجاد حفره:
- بعد از غذا با خمیر دندان حاوی فلوراید کامل مسواک بزنید.
- روزانه نخ دندان بکشید تا ذرات غذا و پلاک به دام افتاده را از بین ببرید.
- برای کاهش باکتری های دهان از دهانشویه های ضد میکروب استفاده کنید.
- مصرف مکرر تنقلات و نوشیدنی های اسیدی که مینای دندان را فرسوده می کنند را محدود کنید.
- هر 6 تا 12 ماه یک مرتبه پاکسازی و چکاپ دندانپزشکی را به طور منظم دریافت کنید.
- برای افزایش جریان بزاق و بازسازی مجدد مینای دندان آدامس حاوی زایلیتول بجوید.
ثبت ديدگاه